ཐེག་ཆེན་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་རྩ་ལྟུང་། 大乘菩萨戒

དེ་ལ་བྱང་སེམས་དབང་རྣོན་གྱི་རྩ་ལྟུང་བཅུ་བཞི། དེའི་སྟེང་དུ་སྨོན་འཇུག་གི་བསླབ་བྱ་བསྣན་ནས་འབྲི་བ་ལ།
此乃为上等十四条菩萨根本戒加愿菩提和行菩提的二条戒

༡༽ སྐུ་གཟུགས་དང་མཆོད་རྟེན་སོགས་སངས་རྒྱས་ཀྱི་དཀོར། གླེག་བམ་དང་ཆོས་འཆད་པ་པོའི་ཡོ་བྱད་སོགས་ཆོས་ཀྱི་དཀོར། རབ་བྱུང་དང་། དགེ་བསྙེན་སྤྱིའི་རྫས་ཏེ། འདི་དག་ལས་དངོས་པོ་ཁབ་ཙམ་བླང་པའམ་བླངས་དུ་འཇུག་པ།
1. 掠夺侵占三宝物：佛像或佛塔等佛物，经书或传法者的法物，居士或出家人的共同物是僧物。属于这些物品的一针一线也不可自取或叫他取。

༢༽ སྟོན་པའི་བཀའ་ཐེག་པ་ཆེ་ཆུང་གི་སྡེ་སྣོད་རྣམས། རྒྱལ་བའི་བཀའ་དང་། ཐར་བ་ཐོབ་པའི་ཐབས་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་སྐུར་བ་བཏབ་ན་ཆོས་སྤོང་བའི་ལས།
2. 诽谤正法非佛说：诽谤佛所说的大乘，小乘经藏非佛说，不是解脱。

༣༽ ཚུལ་ལྡན་འམ་ཚུལ་འཆལ་ངུར་སྨིག་གི་རྟགས་ཙམ་འཛིན་པའང་འདྲ་སྟེ། དེ་ལ་ཆད་པས་གཅོད་པ་དང་བརྩོན་རར་འཇུག་པ་དང་། ངུར་སྨིག་གི་ན་བཟའ་འཕྲོག་པ་དང་། ཁྱིམ་སར་འབེབས་པ་སོགས་བྱེད་ན་གསུམ་པའོ།
3. 逼罚具戒破戒者：对有具戒者或破戒穿着僧衣者进行惩罚，令其入狱，抢夺僧衣，逼迫其舍戒等行为。

༤༽ མཚམས་མེད་པ་ལྔ་ཏེ། ཕ་མ་དགྲ་བཅོམ་གསོད་པ། དགེ་འདུན་དབྱེན། རྒྱལ་བའི་སྐུ་ལ་ངན་སེམས་སྐྱེས་པ་ལས་གང་བྱས་ཀྱང་ནའོ།
4. 造作极恶五无间：五无间罪，造其中一条，就破了此戒。

༥༽ ལས་རྒྱུ་འབྲས་དང་། ཚེ་སྔ་ཕྱི་མེད་ཅེས་མི་བདེན་སྙམ་པའི་ལོག་ལྟ་སྐྱེས་ན་རྩ་ལྟུང་ལྔ་པའོ།
5. 持无因果等邪见：执持无因果、轮回不真实的邪见。

༦༽ གྲོང་ངམ། གྲོང་ཁྱེར་སོགས་གནས་བཤིག་པར་བྱེད་པ།   
6. 破坏众生安居地：破坏众生居住的村落、乡镇、都市等。

༧༽ ཐེག་པ་ཆེན་པོའི་སྔོན་འགྲོ་སོགས་ཀྱིས་བློ་མ་སྦྱངས་བའི་གང་ཟག་ལ་སྟོང་ཉིད་ཀྱི་དོན་སྟོན་པ།
7. 对非法器说空性：没有修过大乘前行等基础法，非法器说空性。

༨༽ རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་དུ་སེམས་བསྐྱེད་པ་སྤང་ཏུ་བཅུག་ནས་ཐེག་དམན་ཉན་རང་གི་ལམ་ལ་སློབ་ཏུ་བཅུག་པ།   
8. 令弃大乘入小乘：劝他人舍弃菩提大发心而学小乘声闻、圆觉，令其退转。

༩༽ དགོས་པ་ཁྱད་པར་ཅན་མེད་བཞིན་ཏུ་སོ་ཐར་གྱི་རིགས་ཅན་ལ་སོ་ཐར་སྤང་དང་། དེས་ཉེས་བྱས་རྣམས་བྱང་ཆུབ་སེམས་ཀྱི་མཐུས་འཇོམས་སོ་ཞེས་སོ་ཐར་སྤངས་ནས་ཐེག་ཆེན་ལ་སློབ་ཏུ་བཅུག་པའོ།
9. 令别解脱者舍戒：没有特殊的意义，不能让具有别解脱戒根器者舍戒入大乘，并误说因入大乘发菩提心，破戒的罪会消除。

༡༠༽ ཉན་ཐོས་གི་ཐེག་པ་ལ་ཆགས་སོགས་ཉོན་མོངས་པ་སྤོང་བའི་ནུས་པ་མེད་པས། ཐེག་ཆེན་ལ་སློབས་ཤིག་ཅེས་ཉན་ཐོས་ལ་ཐར་ལམ་མེད་པར་རང་གིས་འཛིན་ཞིང་གཞན་ལའང་དེ་ལྟར་འཛིན་ཏུ་འཇུག་པའོ།
10. 诽谤贬低小乘法：诽谤小乘法破不了贪心等烦恼障，无法超出三界，自己执持此见解并劝学大乘。

༡༡༽ རྙེད་བཀུར་གྱི་ཕྱིར་དུ་རྙེད་བཀུར་ཅན་གཞན་ལ་ཕྲག་དོག་གིས་དེའི་སྐྱོན་བདེན་པའམ་རྫུན་པ་གང་རུང་བརྗོད་པས་སྨོད་ཅིང་། བདག་ལ་ཡོན་ཏན་མེད་པ་ལ་ཡོན་ཏན་ཅན་དུ་སྒྲོགས་ན་བཅུ་གཅིག་པའོ།
11. 自赞毁他为名利：因名利而嫉妒有德者，不管真或假不能宣说他人缺点，不能宣扬自己的虚造德行。

༡༢༽ སྟོང་ཉིད་ཀྱི་དོན་མ་རྟོགས་ཀྱང་ངས་སྟོང་ཉིད་རྟོགས་སོ་ཞེས་མི་ཆོས་བླ་མའི་རྫུན་སྨྲ་ན་བཅུ་གཉིས་པའོ།
12. 妄称证悟空性见：没有证悟空性而宣说已证得。

༡༣༽དགེ་སློང་གཞན་ལ་ཆད་པ་གཅོད་དུ་འཇུག་པ་དང་། དེ་ལས་ལྐོག་ཟན་སོགས་རང་གི་ལེན་ནམ། གཞན་ལ་ལེད་དུ་འཇུག་པ་ནའོ།
13. 惩罚比丘勒索财：惩罚比丘，并自己或者他人向被罚者勒索财物。

༡༤༽ བསམ་གཏན་སྒོམ་པ་ལ་གནོད་པའི་ལས་བྱེད་པ་དང་། དེའི་རྙེད་པ་ཕྱོགས་གཞན་དུ་སྒྱུར་བ་ན། ལེན་པ་པོ་ཡང་ཕྲོག་པ་པོའི་ཕྱོགས་སུ་གཏོགས་པའི་བཅུ་བཞི་པའོ།
14. 危害禅修转其财：危害禅修者，把禅修者所得供养转送他人，被接受者也犯戒。

༡༥༽ རང་དོན་ཞི་བདེ་དོན་གཉེར་གྱི་བློ་སྐྱེས་པའམ། སེམས་ཅན་བློས་སྤངས་ན་སྨོན་སེམས་བཏང་བ་ཡིན་པས་ལྟུང་བའི་ནང་ནས་ཉེས་པ་ལྕི་ཤོས་ཡིན།
15. 追求自利堕寂静：堕入自利小乘寂静和舍弃众生的愿菩提心，诸戒中此戒极为承重。

༡༦༽ ཕྱིན་དྲུག་སོགས་དགེ་བ་ལ་མི་སྦྱོར་བ་འཇུག་སེམས་སྤང་བ།
16. 不行六度无善行：六度等不做善行，舍弃行菩提心。

༈ བྱང་སེམས་དབང་འབྲིང་གི་རྩ་ལྟུང་བཞི་ནི།
中等四条菩萨根本戒

༡༽ གཞན་དོན་དུ་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་གོ་འཕང་ཐོབ་འདོད་ཀྱི་བློ་དེ་སྨོན་སེམས་ཡིན་པས་དེ་བཏང་བ།
15. 放弃利众愿菩提：舍弃为利众而发愿成佛的愿菩提心。

༢༽ མགོན་མེད་སྡུག་བསྔལ་ཅན་ལ་ནོར་མི་སྦྱིན་པ་དང་། སྣོད་ལྡན་དུ་གྱུར་ཀྱང་དམ་ཆོས་མི་སྟེར་བ།
16. 吝啬拒绝财法施：因吝啬心，对没有依靠苦难者不进行财布施，合格法器不传授法布施。

༣༽ རང་དང་འཁོན་ཡོད་པའི་གང་ཟག་གཞན་གྱིས་ཚུར་ཚིག་གིས་བཤགས་པ་བྱེད་ཀྱང་ད་དུང་དེ་ལ་ཁྲོ་བ་མི་འདོར་བ་བརྡུང་བརྡེག་བྱེད་པ།
17. 不受道歉并打骂：有矛盾后，不接受对方道歉，仍有恨心并谩骂或殴打对方。

༤༽ ཀུན་སློང་གཏི་མུག་གིས་ཐེག་ཆེན་སྤོང་ཅིང་། ཆོས་མ་ཡིན་པ་ཆོས་ལྟར་དུ་བཅོས་ནས་སྟོན་པའོ།     
18. 愚信非法并宣说：因愚痴缘故，远离大乘，故意把非法当做正法来宣说。

བྱང་སེམས་དབང་བརྟུལ་ལ་གང་དུ་བཤད་པའི་སྨོན་སེམས་མི་འདོར་བ་གཅིག་པུའོ།
下等一条菩萨戒为不舍弃愿菩提心。

《瑜伽师地论卷第十四》弥勒菩萨说

唐三藏沙门玄奘奉诏译（录出）

又有四种摄众方便，能正摄化一切大众。一、饶益方便。二、摄受方便。三、引导方便。四、修治方便。待续

注：*四种摄众方便～何等名为四种方便？一随摄方便，二能摄方便，三令入方便，四随转方便。若诸菩萨，先行布施，当知是名随摄方便。何以故？先以种种财物布施，饶益有情，为欲令彼听受所说，奉教行故。若诸菩萨，次行爱语，于彼彼处有愚痴者，为欲除彼所有愚痴，令无余故，令其摄受，瞻察正理；如是爱语，当知名为能摄方便。若诸菩萨，知彼有情，摄受瞻察，正道理已，次行利行，拔彼有情出不善处，于其善处劝导调伏、安处建立。如是利行，当知名为令入方便。若诸菩萨，如是方便，令诸有情得趣入已，最后与其于正事业同共修行，令彼随转，由是因缘，令所化者不作是说：汝自无有圆满净信、圆满尸罗、圆满惠舍、圆满智慧，何赖于善劝导于他，谏诲呵摈，与作忆念。是故菩萨所行第四同事摄事，当知是名随转方便。//【参考资料】集异门论九卷一页云：四摄事者，一、布施摄事，二、爱语摄事，三、利行摄事，四、同事摄事。云何布施摄事？答：此中布施者，谓诸施主布施沙门及婆罗门、贫穷苦行道行乞者饮食、汤药、衣服，花鬘，涂散等香，房舍、卧具、灯烛等物，是名布施；复次，如世尊为手长者说：长者！当知诸布施中法施最胜，是名布施。摄事者，谓由此布施于他等摄、近摄、近持，令相亲附，如是布施，于他有情能等摄、能近摄、能近持、能令亲附，是故名为布施摄事。云何爱语摄事？答：此中爱语者，谓可喜语、可味语、舒颜平视语、远离颦蹙语、含笑前行语、先言庆慰语、可爱语、善来语，谓作是言：善来具寿，汝于世事可忍，可度安乐住不？汝于饮食衣服卧具，及余资缘勿有乏少？诸如是等种种安慰、问讯语言，名善来语。此及前说，总名爱语。复次，如世尊为手长者说：长者！当知诸爱语中最为胜者，谓善劝导诸善男子、善女人等，属耳听法时时说法、时时教诲、时时抉择，是名爱语。摄事者，谓由此爱语于他等摄、近摄、近持，令相亲附，如是爱语，于他有情能等摄、能近摄、能近持、能令亲附，是故名为爱语摄事。云何利行摄事？答：此中利行者，谓诸有情或遭重病，或遭厄难困苦无救，便到其所起慈愍心，以身语业方便供侍，方便救济，是名利行。复次，如世尊为手长者说：长者！当知诸利行中最为胜者，谓不信者方便劝导、调伏、安立，令信圆满；若破戒者方便劝导、调伏、安立，令戒圆满；若悭贪者方便劝导、调伏、安立，令施圆满；若恶慧者方便劝导、调伏、安立，令慧圆满。诸如是等，说名利行。摄事者，谓由此利行于他等摄、近摄、近持，令相亲附。如是利行，于他有情能等摄、能近摄、能近持、能令亲附，是故名为利行摄事。云何同事摄事？答：此中同事者，谓于断生命深厌离者，为善助伴，令离断生命；若于不与取深厌离者，为善助伴，令离不与取；若于欲邪行深厌离者，为善助伴，令离欲邪行；若于虚诳语深厌离者，为善助伴，令离虚诳语；若于饮诸酒深厌离者，为善助伴，令离饮诸酒。诸如是等，说名同事。复次，如世尊为手长者说：长者！当知诸同事中最为胜者，谓阿罗汉、不还、一来、预流果等。与阿罗汉、不还、一来、预流果等而为同事，是名同事摄事者。谓由此同事，于他等摄、近摄、近持、令相亲附，如是同事，于他有情能等摄、能近摄、能近持、能令亲附，是故名为同事摄事。

空性大悲藏是佛法的核心。佛陀转三次f..l，开八万四千法门，也无非是让行者的相续，生起这一空性大悲藏的方法而已。

《说无垢称经》云：“慧度菩萨母，善方便为父，世间真导师，无不由此生。”意思是，菩萨以智慧度为母，以方便五度为父，世间一切真正的导师佛陀，无不从此空性大悲藏而生。

其实空性大悲藏，也就是菩提心。

如果离开了菩提心宝，无论你的见修多么高深莫测，有多么高的境界，也对成佛毫无帮助。我们知道，本来生圆次第等修法非常殊胜，若以菩提心摄持，的确是即生成佛之因，但若是离开了菩提心，则与外道无别了。

这些道理，大家一定要记住！现在很多人希求高的法、特殊的法，唯独不重视菩提心。但没有菩提心，即使你天天修大圆满，也成就不了。外道也观本尊、修风脉、念咒语，他们也承认天堂地狱，也取舍因果，但因为没有皈依、发心，没有空性大悲藏，所以解脱不了。

而佛法中有解脱，就是因为有皈依、发心，有空性大悲藏。

恭录自《前行广释》第112课