佛传绍兴市同庆寺住持释妙妙师父奇書第五冊“佛祖传消灾免难，老实真实佛精华”
第六十九篇
解释其心
2013年9月18日早上5点
佛说:大家特别要注意。来有不来,就是应无所住,就是一切不住。若能一切不住,即是实相境界,即悟实相无相,一无所得,还有什么我执、烦恼、生死、无明可住?若执著无住,又落于偏空。何以故?当知真空不空。云何不空?空寂灵知,起用自见。用云何起?依般若智而生其心,即是起用。云何生心?即生吾人本具之妙明真心,就是生悲愿无尽之菩萨心、菩提心、慈悲心、平等心、利他无我心。如是等心,皆是无所住而生之心。便是真心、清净心,亦即是佛心。而众生所生之心,乃贪心、我执心、贡高心、差别心,乃至八万四千烦恼心。如是等心,皆是有所住而生之心，便是妄心、业识心,亦即是众生心。所以者何?因众生处处著相,相多故心亦多,心多即不能清净，心不清净,即不能悟得实相真心。故学佛的人欲悟实相真心,即要放下一切,则一切不住,真心自见,即是道心。道从心生,心由道见。讲到究竟，这一个道字,也不可说。所谓言语道断,心行路绝。此理微妙,初学佛的人不易领悟。佛要人领悟实相无相,离念即是真心,故说“应无所住”。佛又要人领悟起用之妙,故又方便说“而生其心”,“应无所住,而生其心”二句,看来似觉矛盾,其实就是如是。
佛说:诸位同学们,你们好!既知应无所住,即是实相菩提,亦即法身佛之境界,却不要去觅此实相,觅此法身佛,觅即不是。何以故?实相无相,不可觅故。放下便是,动念皆非。一起觅心,便成妄想。当知此实相境界,非诸佛独有,我等亦本自具足。所以者何?佛与众生,本来无二故。只要大家此刻瞑目寂照,一念不生,则如如不动,万物同体,即是实相之无住真心。如一念微动,即是有所住。有所住,即非实相。所以古德云:“一念不生全体现,六根才动被云遮。”大家修持不能相应者,因有所住,故有所求;有住有求,便是自加捆缚,岂能自见本性?
佛说:大家现在修行的是要念佛的法门,须将应无所住而生其心之道理认清。要明白这两句经的体用,必先立其体,然后才能起其用。体云何立?将一切有求有住之心放下便立。因一切放下,妄心自息。妄心息,则无住真心,自然现前。但是大家明知放下是好,而总不能放下者,何故?盖吾人业识太深,放下不易。因为放下不易,故又要从降伏其心下手。殊不知,一切无住,便是降伏。若另求降伏,便是头上安头。果能一切无住,即得实相本体。依实相本体,而住无所住,生无所生,即是依体起用。
佛说:佛与众生之分,只在觉与不觉,慈悲与不慈悲。觉则即相离相,一切不住,故名曰佛;不觉则见境生心,一切皆住,故名众生。慈悲则平等为怀,万物一体,即名曰佛;不慈悲则贪嗔痴慢，烦恼丛生,即名众生。然觉与不觉,乃体上之分;慈悲与不慈悲,乃用上之别。体用不二，皆是一心。若能转恶心为善心,即是佛心。故六祖云:“一念平直,众生是佛”。
佛说:诸位同学们!佛有三身,当知吾人亦有三身,所谓法身、报身、化身。其不住时,空寂灵知之真心,遍满虚空,即是法身。生其心时,善心生得善报,恶心生得恶报,此时之心,即是报身。一念思量,种种变化,思邪化地狱,思善化天堂，此时之心,即是化身。大家明白此理,就要时时在无住生心上用功。心如虚空,而不存在虚空之量;度尽一切,而不著一切之相。所谓随缘不变,不变随缘,不变即是无所住,随缘即是生其心。
2013年9月19日早上3点
佛说:诸位同学们!心即是佛,不贵口说;有无不二,更不可说。姑且方便说之。究竟何心是佛,有为心耶?无为心耶?何名有为心?即生灭心。何名无为心?即真如心。若云有为心是佛,则有为心是生灭妄心,乃凡夫心,何名为佛?若云无为心是佛,则无为心是真如妙心,如同虚空,本来无相,了不可得,无相无得,何者是佛?当知有为无为等心,本来不二。不二之心,便是自心,是名为佛。所以者何?一切万法,皆真如一心所现。吾人妄心,本是真心。故常住真心,是生灭妄心之体;生灭妄心,是常住真心之用,故名不二。法身是体,报身是用。法身报身,原是一身。真心妄心，同归一心。不过吾人真心法身是无为.,妄心报身是有为。无为是体,有为是用。用不离体,体不离用。故名不二。
佛说:佛法真如门,不生不灭是无为;生灭门,有生有灭是有为。然说有说无,说生说灭,说不生不灭,都是方便对治之说。当知有生有灭,即落於有;不生不灭,又落於无。真如本心,生而不生,灭而不灭,即是真如不变,不变真如,不可说有,不可说无。薛简问六祖曰:“不生不灭,何异外道?”祖日:“将灭止生,以生显灭,为外道说。我说不生不灭,本自无生,今亦不灭,不同外道。”此理微奥,殊不易知,姑取明镜为喻。
佛说:镜体本明,以喻真如。明能显色,以喻生灭。镜照物时,明体不动,照红现红,照绿现绿。当照红时,虽现红色,镜不染红。当照绿时虽现绿色,镜不染绿。现红现绿,即是生灭。虽然生灭,镜体未动。未动之体,即是真如。色离镜时,镜不留色,即是前念不生。後色临镜,镜复显色,即是後念不灭。如前念不生,当体空寂,我执一破,则无住真心现前,即是无非无我。如後念不灭,斯真空不空,从体起用,则由无住而生其心,即是无我利他。镜之能照能现,即是生灭不灭之利他;镜之不染不留,即是不生不灭之无非。真如与镜,一理不二。物来则应,事去不留。光明自在,应用如如。随缘不变,不变随缘。但镜蒙尘垢,光明不现,物在当前,不能显照。若经磨擦,尘垢净时,光明顿复。亦如众生,业障真如本心,遂至真妄颠倒。
2013年9月20日中午1点
若发心真修,则业障消除,真心复显。真如与镜,理本不二;磨擦修持,事亦相同。是故究竟智,称为大圆镜智。妙妙你要老实吃苦,要老听我讲。妙妙说:佛祖呀,我听,老老实实听佛讲故事,我不懂。
佛说:又以天地为喻:天体本空,即是无为，与真如法身同。地生万物,即是有为,与妄心报身同。然地无天之日月照耀,雨露滋润,种种妙用，何能生长万物?天无地之高原旷野,山川丘陵,种种综错,又何能显化育之功?於此可知天地互相为用。吾人无为法身、有为报身,亦复如是,故为不二。佛说:凡成佛者,即此妄心,转为无量真心，即是法身,非将报身变成法身。然由报身始可修成,故又非舍报身,而後能成法身。盖法身无为，报身有为,离开有为,不显无为;一切有为,皆本无为。吾人假我,不离真我;众生妄心,不离真。真我假我,本来一我;妄心真心,即是一心。故名不二。
佛说:小乘佛法,偏於空寂,因其著於无为,而失於有为。著一失一,即名为二。大乘佛法,自利利他,故名不二。心地念佛法门,以“心地无非,利他无我”两句为体用。云何体用?心地无非是体,利他无我是用。若不立心地无非之体,决不能起利他无我之用。若只知心地无非之体,而不起利他无我之用,则有体无用,落於无为。偏执起用利他,不立心地无非之体,则有用无体,而又著於有为。皆非不二。必须体立用空宏,不落有无,方名不二。复次,又如明暗。无明何以见暗?无暗又何以显明?惟明与暗,互相为用,利他无我,亦复如是。阿弥陀佛。
佛说:诸法空相,又说真空不空。既说诸有是有,又说诸有非有。说有是幻,说幻亦真;说空是真,说空亦幻。说一切有为法,如梦幻泡影;又说修一切善法,即得正等正觉。方说有为,又说无为;方说出世,又说入世。既已说法四十九年,又云未曾道出只字;既说无量法门,又云不可说,无实无虚,即非即是。佛法道理难知,即在於此。然佛法真理,真实不虚,岂不可说?如修行人,依法起修,以假修真,修到真空妙有,妙有真空,即假成真,以证无为,是名曰体。以真应幻,现示有为,是名曰用。依体起用,即相离相。即相是用，离相是佛。本此佛心,随缘度生,不著有为,不落无为。有为无为,本来不二，一切一切,皆是如此。只因众生执著太深,说有著有,说无著无,说一著一,说二著二。所以佛又说有无不二,真妄兼说,随说随扫,以显不二。其实皆是权巧方便,引人入胜。说到归元,不二法门亦不可说。所以者何?圆妙一心,尚不可得,岂可说乎?昔文殊菩萨,以不二法门问维摩诘,维摩诘默然无言。文殊叹曰:“善哉善哉!乃至无有文字语言,是真入不二法门。”不二之法,如是如是。真是难信之法，真如是如是,阿弥陀佛啊,不可乱修法门,结果自己害自己,别人害不着的,一切法门,自己走真，一门深入,了脱生死大事,时间不长了,一句阿弥佛到达西方极乐世界,接引导师阿弥陀佛国土中来。诸佛菩萨没有妄语,都是真实的,要自己随缘来的,不攀缘的,随缘不变,不变随缘,随缘救度众生。
【能看到此经文，足显福报。傳阅者广积成佛资粮。阿弥陀佛！】 https://t.cn/z8AXESy
第六十九篇
解释其心
2013年9月18日早上5点
佛说:大家特别要注意。来有不来,就是应无所住,就是一切不住。若能一切不住,即是实相境界,即悟实相无相,一无所得,还有什么我执、烦恼、生死、无明可住?若执著无住,又落于偏空。何以故?当知真空不空。云何不空?空寂灵知,起用自见。用云何起?依般若智而生其心,即是起用。云何生心?即生吾人本具之妙明真心,就是生悲愿无尽之菩萨心、菩提心、慈悲心、平等心、利他无我心。如是等心,皆是无所住而生之心。便是真心、清净心,亦即是佛心。而众生所生之心,乃贪心、我执心、贡高心、差别心,乃至八万四千烦恼心。如是等心,皆是有所住而生之心，便是妄心、业识心,亦即是众生心。所以者何?因众生处处著相,相多故心亦多,心多即不能清净，心不清净,即不能悟得实相真心。故学佛的人欲悟实相真心,即要放下一切,则一切不住,真心自见,即是道心。道从心生,心由道见。讲到究竟，这一个道字,也不可说。所谓言语道断,心行路绝。此理微妙,初学佛的人不易领悟。佛要人领悟实相无相,离念即是真心,故说“应无所住”。佛又要人领悟起用之妙,故又方便说“而生其心”,“应无所住,而生其心”二句,看来似觉矛盾,其实就是如是。
佛说:诸位同学们,你们好!既知应无所住,即是实相菩提,亦即法身佛之境界,却不要去觅此实相,觅此法身佛,觅即不是。何以故?实相无相,不可觅故。放下便是,动念皆非。一起觅心,便成妄想。当知此实相境界,非诸佛独有,我等亦本自具足。所以者何?佛与众生,本来无二故。只要大家此刻瞑目寂照,一念不生,则如如不动,万物同体,即是实相之无住真心。如一念微动,即是有所住。有所住,即非实相。所以古德云:“一念不生全体现,六根才动被云遮。”大家修持不能相应者,因有所住,故有所求;有住有求,便是自加捆缚,岂能自见本性?
佛说:大家现在修行的是要念佛的法门,须将应无所住而生其心之道理认清。要明白这两句经的体用,必先立其体,然后才能起其用。体云何立?将一切有求有住之心放下便立。因一切放下,妄心自息。妄心息,则无住真心,自然现前。但是大家明知放下是好,而总不能放下者,何故?盖吾人业识太深,放下不易。因为放下不易,故又要从降伏其心下手。殊不知,一切无住,便是降伏。若另求降伏,便是头上安头。果能一切无住,即得实相本体。依实相本体,而住无所住,生无所生,即是依体起用。
佛说:佛与众生之分,只在觉与不觉,慈悲与不慈悲。觉则即相离相,一切不住,故名曰佛;不觉则见境生心,一切皆住,故名众生。慈悲则平等为怀,万物一体,即名曰佛;不慈悲则贪嗔痴慢，烦恼丛生,即名众生。然觉与不觉,乃体上之分;慈悲与不慈悲,乃用上之别。体用不二，皆是一心。若能转恶心为善心,即是佛心。故六祖云:“一念平直,众生是佛”。
佛说:诸位同学们!佛有三身,当知吾人亦有三身,所谓法身、报身、化身。其不住时,空寂灵知之真心,遍满虚空,即是法身。生其心时,善心生得善报,恶心生得恶报,此时之心,即是报身。一念思量,种种变化,思邪化地狱,思善化天堂，此时之心,即是化身。大家明白此理,就要时时在无住生心上用功。心如虚空,而不存在虚空之量;度尽一切,而不著一切之相。所谓随缘不变,不变随缘,不变即是无所住,随缘即是生其心。
2013年9月19日早上3点
佛说:诸位同学们!心即是佛,不贵口说;有无不二,更不可说。姑且方便说之。究竟何心是佛,有为心耶?无为心耶?何名有为心?即生灭心。何名无为心?即真如心。若云有为心是佛,则有为心是生灭妄心,乃凡夫心,何名为佛?若云无为心是佛,则无为心是真如妙心,如同虚空,本来无相,了不可得,无相无得,何者是佛?当知有为无为等心,本来不二。不二之心,便是自心,是名为佛。所以者何?一切万法,皆真如一心所现。吾人妄心,本是真心。故常住真心,是生灭妄心之体;生灭妄心,是常住真心之用,故名不二。法身是体,报身是用。法身报身,原是一身。真心妄心，同归一心。不过吾人真心法身是无为.,妄心报身是有为。无为是体,有为是用。用不离体,体不离用。故名不二。
佛说:佛法真如门,不生不灭是无为;生灭门,有生有灭是有为。然说有说无,说生说灭,说不生不灭,都是方便对治之说。当知有生有灭,即落於有;不生不灭,又落於无。真如本心,生而不生,灭而不灭,即是真如不变,不变真如,不可说有,不可说无。薛简问六祖曰:“不生不灭,何异外道?”祖日:“将灭止生,以生显灭,为外道说。我说不生不灭,本自无生,今亦不灭,不同外道。”此理微奥,殊不易知,姑取明镜为喻。
佛说:镜体本明,以喻真如。明能显色,以喻生灭。镜照物时,明体不动,照红现红,照绿现绿。当照红时,虽现红色,镜不染红。当照绿时虽现绿色,镜不染绿。现红现绿,即是生灭。虽然生灭,镜体未动。未动之体,即是真如。色离镜时,镜不留色,即是前念不生。後色临镜,镜复显色,即是後念不灭。如前念不生,当体空寂,我执一破,则无住真心现前,即是无非无我。如後念不灭,斯真空不空,从体起用,则由无住而生其心,即是无我利他。镜之能照能现,即是生灭不灭之利他;镜之不染不留,即是不生不灭之无非。真如与镜,一理不二。物来则应,事去不留。光明自在,应用如如。随缘不变,不变随缘。但镜蒙尘垢,光明不现,物在当前,不能显照。若经磨擦,尘垢净时,光明顿复。亦如众生,业障真如本心,遂至真妄颠倒。
2013年9月20日中午1点
若发心真修,则业障消除,真心复显。真如与镜,理本不二;磨擦修持,事亦相同。是故究竟智,称为大圆镜智。妙妙你要老实吃苦,要老听我讲。妙妙说:佛祖呀,我听,老老实实听佛讲故事,我不懂。
佛说:又以天地为喻:天体本空,即是无为，与真如法身同。地生万物,即是有为,与妄心报身同。然地无天之日月照耀,雨露滋润,种种妙用，何能生长万物?天无地之高原旷野,山川丘陵,种种综错,又何能显化育之功?於此可知天地互相为用。吾人无为法身、有为报身,亦复如是,故为不二。佛说:凡成佛者,即此妄心,转为无量真心，即是法身,非将报身变成法身。然由报身始可修成,故又非舍报身,而後能成法身。盖法身无为，报身有为,离开有为,不显无为;一切有为,皆本无为。吾人假我,不离真我;众生妄心,不离真。真我假我,本来一我;妄心真心,即是一心。故名不二。
佛说:小乘佛法,偏於空寂,因其著於无为,而失於有为。著一失一,即名为二。大乘佛法,自利利他,故名不二。心地念佛法门,以“心地无非,利他无我”两句为体用。云何体用?心地无非是体,利他无我是用。若不立心地无非之体,决不能起利他无我之用。若只知心地无非之体,而不起利他无我之用,则有体无用,落於无为。偏执起用利他,不立心地无非之体,则有用无体,而又著於有为。皆非不二。必须体立用空宏,不落有无,方名不二。复次,又如明暗。无明何以见暗?无暗又何以显明?惟明与暗,互相为用,利他无我,亦复如是。阿弥陀佛。
佛说:诸法空相,又说真空不空。既说诸有是有,又说诸有非有。说有是幻,说幻亦真;说空是真,说空亦幻。说一切有为法,如梦幻泡影;又说修一切善法,即得正等正觉。方说有为,又说无为;方说出世,又说入世。既已说法四十九年,又云未曾道出只字;既说无量法门,又云不可说,无实无虚,即非即是。佛法道理难知,即在於此。然佛法真理,真实不虚,岂不可说?如修行人,依法起修,以假修真,修到真空妙有,妙有真空,即假成真,以证无为,是名曰体。以真应幻,现示有为,是名曰用。依体起用,即相离相。即相是用，离相是佛。本此佛心,随缘度生,不著有为,不落无为。有为无为,本来不二，一切一切,皆是如此。只因众生执著太深,说有著有,说无著无,说一著一,说二著二。所以佛又说有无不二,真妄兼说,随说随扫,以显不二。其实皆是权巧方便,引人入胜。说到归元,不二法门亦不可说。所以者何?圆妙一心,尚不可得,岂可说乎?昔文殊菩萨,以不二法门问维摩诘,维摩诘默然无言。文殊叹曰:“善哉善哉!乃至无有文字语言,是真入不二法门。”不二之法,如是如是。真是难信之法，真如是如是,阿弥陀佛啊,不可乱修法门,结果自己害自己,别人害不着的,一切法门,自己走真，一门深入,了脱生死大事,时间不长了,一句阿弥佛到达西方极乐世界,接引导师阿弥陀佛国土中来。诸佛菩萨没有妄语,都是真实的,要自己随缘来的,不攀缘的,随缘不变,不变随缘,随缘救度众生。
【能看到此经文，足显福报。傳阅者广积成佛资粮。阿弥陀佛！】 https://t.cn/z8AXESy
སྙིང་པོའི་ལྷ་ཆོས་བྱེད་པར་གདམས་པ། 修行教言
གང་ལ་བརྟེན་ན་བསླུ་བ་མ་མཆིས་པའི།།
依彼永时无有欺惑者，
སྐྱབས་གནས་རིན་ཆེན་གསུམ་གྱི་ཐུགས་རྗེའི་མཐུས།།
怙主三宝大悲之妙力，
དོན་མེད་འཁོར་བའི་འཕྲུལ་སྣང་ཀུན་ཞི་ནས།།
无义轮回迷现息灭已，
བློ་སྣ་ཆོས་ལ་ཕྱོགས་པར་བྱིན་གྱིས་རློབས།།
祈祷加持心趋入妙法。
ཅི་ལ་བསམས་ཀྱང་འཇིག་རྟེན་བྱ་གཞག་ལ།།
如何思维尘世之琐事，
ཡང་སྒོས་སྙིང་པོ་ཏིལ་ཙམ་མི་འདུག་པས།།
无有芝麻毫许之实义，
ཡུན་ཐུང་ཚེ་འདིའི་བློ་སྣ་བསྒྱུར་བྱས་ཏེ།།
短暂此生心当急剧转，
ད་ནས་སྙིང་པོའི་ལྷ་ཆོས་བྱེད་པར་བྱ།།
虔诚勤修精藏胜妙法。
དར་མའི་ན་ཚོད་དབྱར་གྱི་མེ་ཏོག་ཙམ།།
妙龄韶华宛如夏日英，
མཛེས་པའི་བཀྲག་མདངས་དགུན་གྱི་འཇའ་ཚོན་ཙམ།།
昳丽娇容瞬若冬时虹，
མི་ཡི་ཚེ་ལ་ཡུན་ལོང་མི་འདུག་པས།།
此生寿数短促不久长，
ད་ནི་སྙིང་པོའི་ལྷ་ཆོས་བྱེད་པར་བྱ།།
今当勤修精藏胜妙法。
སྡུག་བའི་དུས་སུ་སྐྱིད་པའི་ཐབས་ལ་རེ།།
苦时希求幸福之良方，
སྐྱིད་པའི་དུས་སུ་སྡུག་བསྔལ་ཡོང་གིས་དོགས།།
悦时担忧愁苦之临降，
རེ་དོགས་འཕྲང་ལས་ཐར་དུས་མི་འདུག་པས།།
永无逃离希忧险关时，
ད་ནི་སྙིང་པོའི་ལྷ་ཆོས་བྱེད་པར་བྱ།།
今当勤修精藏胜妙法。
གཅེས་པར་བསྐྱངས་ཀྱང་ནད་དང་གཅོང་གི་གཞི།།
珍爱护持疾病沉疴因，
རྒྱན་གྱིས་མཛེས་ཀྱང་མི་གཙང་རང་བཞིན་ཉིད།།
修饰装扮不净之本性，
མི་རྟག་ལུས་ལ་སྙིང་པོ་མི་འདུག་པས།།
无常之身无丝毫实质，
ད་ནི་སྙིང་པོའི་ལྷ་ཆོས་བྱེད་པར་བྱ།།
今当勤修精藏胜妙法。
ཕྱུག་པོ་ཕྱུག་པོའི་ས་ནས་སྡུག་གཏམ་བྱེད།།
大亨身处富位尚抱怨，
དབུལ་པོ་དབུལ་པོའི་ས་ནས་སྨྲེ་ངག་འདོན།།
穷汉身处贫地也呻吟，
མི་རེའི་སེམས་ལ་སྡུག་བསྔལ་ཁུར་པོ་རེ།།
每人皆为痛苦包袱累，
འཁོར་བའི་གནས་ན་བདེ་བའི་སྐབས་མ་མཆིས།།
轮回之中永无愉悦时。
སྤྱིར་ན་ཕྱི་རོལ་བདེ་སྡུག་སྣང་བ་ཀུན།།
总之外境苦乐之显现，
རང་གི་སེམས་ཉིད་གཅིག་པོའི་ཆོ་འཕྲུལ་ཏེ།།
皆为自心奇特之幻变，
ནང་གི་གཟུགས་བརྙན་ཕྱི་རུ་འཆར་བ་ལས།།
内心影像如实而外现，
ཕྱི་ཡི་རྣམ་པ་ཚུར་ལ་འོངས་པ་མིན།།
外之显像非能入内心。
དེ་ལྟར་ལེགས་པར་གོ་ནས་དཔྱད་པ་ཡིས།།
通晓彼等如理而思择，
ཀུན་གཞི་སེམས་ཀྱི་རྩ་བ་ཆོད་པའི་ཚེ།།
心根阿赖耶之断绝时，
སྣང་བའི་ན་བུན་འདི་ཡི་ཕ་རོལ་ན།།
迷乱现境雾霭烟云外，
ཆོས་ཉིད་དོན་གྱི་ནམ་མཁའ་དངོས་སུ་བཞུགས།།
真实具足法性义虚空。
ཡོད་ཅེས་བྱ་བ་འདི་ཡང་བཅོས་མ་སྟེ།།
所谓之有假立非真实，
མེད་ཅེས་བྱ་བ་འདི་ཡང་བཅོས་མ་ཉིད།།
所谓之无亦具虚幻性，
དེ་འདྲའི་བཅོས་མ་ཀུན་གྱིས་མ་བསླད་པ།།
彼等一切假立无杂染，
སེམས་ཀྱི་རང་བཞིན་རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་ཡིན།།
心性本为圆满正等觉。
ཡིན་མིན་རྣམ་རྟོག་ཆུ་ཡི་གཉེར་མ་བཞིན།།
是非妄念如水之涟漪，
གཅིག་རྗེས་གཅིག་གིས་མཐུད་དེ་འགྲོ་བ་འདི།།
频频泛起此等之众生，
གཏོད་མེད་ངང་དུ་ལྷོད་ཀྱིས་ཞིགས་པའི་ཚེ།།
无缘之中自然安住时，
ཆོས་དབྱིངས་གདོད་མའི་རྒྱ་མཚོར་སླེབས་པ་ལགས།།
趋至法界本始之大海。
མདོར་ན་སྣང་བ་སེམས་ཀྱི་ཆོ་འཕྲུལ་ཏེ།།
总之境现乃为心幻化，
སེམས་ནི་སྟོང་པ་གཞི་མེད་རྩ་བྲལ་ཉིད།།
心则本空无基而离根，
གཞི་མེད་ཆོས་ལ་བདག་ཏུ་བཟུང་བ་ཡིས།།
无基之法执为我所故，
ཁྱོད་དང་ང་ཡང་འཁོར་བའི་གནས་སུ་འཁྱམས།།
汝吾长时漂流轮回中。
དེ་ནི་སྣང་བའི་རྗེས་སུ་མ་འབྲང་བར།།
自此当不追随外境转，
སྣང་མཁན་ཁོ་ལ་ཅེར་གྱིས་བལྟས་པའི་ཚེ།།
无散直视自心之当下，
བརྗོད་དུ་མེད་པའི་རང་ངོ་མཐོང་འགྱུར་པས།།
现见无可言说心自性，
སངས་རྒྱས་ཐོབ་པའི་ལམ་དེ་ཐག་མི་རིང་།།
则获佛果道路不遥远。
དེ་ལྟར་རྩ་གསུམ་ལྷ་ཡི་བྱིན་རླབས་ཀྱིས།།
依彼三根本尊之加持，
མྱུར་དུ་རང་སེམས་སྟོང་བའི་རྩད་ཆོད་དེ།།
愿能迅速证悟大空性，
ཀ་དག་རྫོགས་པ་ཆེན་པོའི་རྒྱལ་ས་ནས།།
获得本净大圆满王位，
མཐའ་མེད་འགྲོ་བའི་དོན་ཆེན་བྱེད་པར་ཤོག།
利益无边无际之众生。
ཅེས་པ་འདི་ཡང་སྙིང་པོའི་ཆོས་ལ་ཕྱོགས་པ་སྒྲོལ་མ་གཡང་འཛོམས་ཀྱི་ངོར་རྒྱལ་ཁམས་པ་དགེ་འདུན་ཆོས་འཕེལ་གྱིས་བྲིས་པའོ།།
以上文字，乃由漂泊者根登群佩为虔诚趋向善法之卓玛央宗而造。
གང་ལ་བརྟེན་ན་བསླུ་བ་མ་མཆིས་པའི།།
依彼永时无有欺惑者，
སྐྱབས་གནས་རིན་ཆེན་གསུམ་གྱི་ཐུགས་རྗེའི་མཐུས།།
怙主三宝大悲之妙力，
དོན་མེད་འཁོར་བའི་འཕྲུལ་སྣང་ཀུན་ཞི་ནས།།
无义轮回迷现息灭已，
བློ་སྣ་ཆོས་ལ་ཕྱོགས་པར་བྱིན་གྱིས་རློབས།།
祈祷加持心趋入妙法。
ཅི་ལ་བསམས་ཀྱང་འཇིག་རྟེན་བྱ་གཞག་ལ།།
如何思维尘世之琐事，
ཡང་སྒོས་སྙིང་པོ་ཏིལ་ཙམ་མི་འདུག་པས།།
无有芝麻毫许之实义，
ཡུན་ཐུང་ཚེ་འདིའི་བློ་སྣ་བསྒྱུར་བྱས་ཏེ།།
短暂此生心当急剧转，
ད་ནས་སྙིང་པོའི་ལྷ་ཆོས་བྱེད་པར་བྱ།།
虔诚勤修精藏胜妙法。
དར་མའི་ན་ཚོད་དབྱར་གྱི་མེ་ཏོག་ཙམ།།
妙龄韶华宛如夏日英，
མཛེས་པའི་བཀྲག་མདངས་དགུན་གྱི་འཇའ་ཚོན་ཙམ།།
昳丽娇容瞬若冬时虹，
མི་ཡི་ཚེ་ལ་ཡུན་ལོང་མི་འདུག་པས།།
此生寿数短促不久长，
ད་ནི་སྙིང་པོའི་ལྷ་ཆོས་བྱེད་པར་བྱ།།
今当勤修精藏胜妙法。
སྡུག་བའི་དུས་སུ་སྐྱིད་པའི་ཐབས་ལ་རེ།།
苦时希求幸福之良方，
སྐྱིད་པའི་དུས་སུ་སྡུག་བསྔལ་ཡོང་གིས་དོགས།།
悦时担忧愁苦之临降，
རེ་དོགས་འཕྲང་ལས་ཐར་དུས་མི་འདུག་པས།།
永无逃离希忧险关时，
ད་ནི་སྙིང་པོའི་ལྷ་ཆོས་བྱེད་པར་བྱ།།
今当勤修精藏胜妙法。
གཅེས་པར་བསྐྱངས་ཀྱང་ནད་དང་གཅོང་གི་གཞི།།
珍爱护持疾病沉疴因，
རྒྱན་གྱིས་མཛེས་ཀྱང་མི་གཙང་རང་བཞིན་ཉིད།།
修饰装扮不净之本性，
མི་རྟག་ལུས་ལ་སྙིང་པོ་མི་འདུག་པས།།
无常之身无丝毫实质，
ད་ནི་སྙིང་པོའི་ལྷ་ཆོས་བྱེད་པར་བྱ།།
今当勤修精藏胜妙法。
ཕྱུག་པོ་ཕྱུག་པོའི་ས་ནས་སྡུག་གཏམ་བྱེད།།
大亨身处富位尚抱怨，
དབུལ་པོ་དབུལ་པོའི་ས་ནས་སྨྲེ་ངག་འདོན།།
穷汉身处贫地也呻吟，
མི་རེའི་སེམས་ལ་སྡུག་བསྔལ་ཁུར་པོ་རེ།།
每人皆为痛苦包袱累，
འཁོར་བའི་གནས་ན་བདེ་བའི་སྐབས་མ་མཆིས།།
轮回之中永无愉悦时。
སྤྱིར་ན་ཕྱི་རོལ་བདེ་སྡུག་སྣང་བ་ཀུན།།
总之外境苦乐之显现，
རང་གི་སེམས་ཉིད་གཅིག་པོའི་ཆོ་འཕྲུལ་ཏེ།།
皆为自心奇特之幻变，
ནང་གི་གཟུགས་བརྙན་ཕྱི་རུ་འཆར་བ་ལས།།
内心影像如实而外现，
ཕྱི་ཡི་རྣམ་པ་ཚུར་ལ་འོངས་པ་མིན།།
外之显像非能入内心。
དེ་ལྟར་ལེགས་པར་གོ་ནས་དཔྱད་པ་ཡིས།།
通晓彼等如理而思择，
ཀུན་གཞི་སེམས་ཀྱི་རྩ་བ་ཆོད་པའི་ཚེ།།
心根阿赖耶之断绝时，
སྣང་བའི་ན་བུན་འདི་ཡི་ཕ་རོལ་ན།།
迷乱现境雾霭烟云外，
ཆོས་ཉིད་དོན་གྱི་ནམ་མཁའ་དངོས་སུ་བཞུགས།།
真实具足法性义虚空。
ཡོད་ཅེས་བྱ་བ་འདི་ཡང་བཅོས་མ་སྟེ།།
所谓之有假立非真实，
མེད་ཅེས་བྱ་བ་འདི་ཡང་བཅོས་མ་ཉིད།།
所谓之无亦具虚幻性，
དེ་འདྲའི་བཅོས་མ་ཀུན་གྱིས་མ་བསླད་པ།།
彼等一切假立无杂染，
སེམས་ཀྱི་རང་བཞིན་རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་ཡིན།།
心性本为圆满正等觉。
ཡིན་མིན་རྣམ་རྟོག་ཆུ་ཡི་གཉེར་མ་བཞིན།།
是非妄念如水之涟漪，
གཅིག་རྗེས་གཅིག་གིས་མཐུད་དེ་འགྲོ་བ་འདི།།
频频泛起此等之众生，
གཏོད་མེད་ངང་དུ་ལྷོད་ཀྱིས་ཞིགས་པའི་ཚེ།།
无缘之中自然安住时，
ཆོས་དབྱིངས་གདོད་མའི་རྒྱ་མཚོར་སླེབས་པ་ལགས།།
趋至法界本始之大海。
མདོར་ན་སྣང་བ་སེམས་ཀྱི་ཆོ་འཕྲུལ་ཏེ།།
总之境现乃为心幻化，
སེམས་ནི་སྟོང་པ་གཞི་མེད་རྩ་བྲལ་ཉིད།།
心则本空无基而离根，
གཞི་མེད་ཆོས་ལ་བདག་ཏུ་བཟུང་བ་ཡིས།།
无基之法执为我所故，
ཁྱོད་དང་ང་ཡང་འཁོར་བའི་གནས་སུ་འཁྱམས།།
汝吾长时漂流轮回中。
དེ་ནི་སྣང་བའི་རྗེས་སུ་མ་འབྲང་བར།།
自此当不追随外境转，
སྣང་མཁན་ཁོ་ལ་ཅེར་གྱིས་བལྟས་པའི་ཚེ།།
无散直视自心之当下，
བརྗོད་དུ་མེད་པའི་རང་ངོ་མཐོང་འགྱུར་པས།།
现见无可言说心自性，
སངས་རྒྱས་ཐོབ་པའི་ལམ་དེ་ཐག་མི་རིང་།།
则获佛果道路不遥远。
དེ་ལྟར་རྩ་གསུམ་ལྷ་ཡི་བྱིན་རླབས་ཀྱིས།།
依彼三根本尊之加持，
མྱུར་དུ་རང་སེམས་སྟོང་བའི་རྩད་ཆོད་དེ།།
愿能迅速证悟大空性，
ཀ་དག་རྫོགས་པ་ཆེན་པོའི་རྒྱལ་ས་ནས།།
获得本净大圆满王位，
མཐའ་མེད་འགྲོ་བའི་དོན་ཆེན་བྱེད་པར་ཤོག།
利益无边无际之众生。
ཅེས་པ་འདི་ཡང་སྙིང་པོའི་ཆོས་ལ་ཕྱོགས་པ་སྒྲོལ་མ་གཡང་འཛོམས་ཀྱི་ངོར་རྒྱལ་ཁམས་པ་དགེ་འདུན་ཆོས་འཕེལ་གྱིས་བྲིས་པའོ།།
以上文字，乃由漂泊者根登群佩为虔诚趋向善法之卓玛央宗而造。
《参学六祖法宝坛经体会》·第七十五讲·下
参学《六祖坛经》体会75·下
译文：
一天，六祖叫他的门下弟子十余人，交待说，弘法应该先举述三科法门，运用三十六方面相对法，出没于相对而同时即离却对待的两边，对中道亦不要执著，切不可说任何一切法而背离了自己的本性！若有人忽然向你问法，出语尽皆双句相对，彼来此去相互为因，最后两边的对待尽行除去，更没有其它可著之处。所谓三科法门，就是阴、入、界。阴是五阴，即色受想行识。入就是十二入，即外面的色声香味触法六尘和自己的眼耳鼻舌身意六门。界就是十八界，即“六尘、六门、六识”。自性能含育万法，所以叫做含藏识。假如起了分别思量，就是转识。六识的生起，出六根门头，接触六尘，就这样的一十八界都从真如自性而起其“用”。自性如果攀缘于邪，就会起成“十八邪”，自性如果保任得正，就会起成“十八正”。此“用”若属邪恶，即是所谓“众生用”；若属正善，即是所谓“佛用”。无论此“用”之出由何等，或为“佛用”，或为“众生用”，皆由自性之所本有。
论议：
佛法无定法，参禅也没有定论。在未明如来根本法时，切莫妄论是非。参禅只为见性、破执，破执才能见性，若真见性了，也就无执可破了，其归一，也就是归心归性。六祖教门下弟子运用“三十六对法”说法不离自性，其宗旨是一个，破“我法”二执，故于即离两边之下，重申曰更无法，否定重否定，直到无可否定处，放下万缘，连“放下”的念头也放下，才有见性之份，由此悟后勤加修持，保任得自性恒常朗现，才是你我放生命不退转处。
六祖说：“先须学三科法门，动用三十六对，出没即离两边，说一切法莫离自性！忽有人问汝法，出语尽双，皆取对法，来去相因；究竟二法尽除，更无去处。”此亦说法不离本宗，阴、界、入三科，括尽了世出世间一切诸法。此法皆惟心中道。一出一没，当即离空有二边。三十六对，收罗对显之辞。说法或问答，皆不离自性，令识本心见本性，不失本宗。六祖教言：忽有人问汝法，汝出言吐语尽双，皆当取于对法，来去相因而成，使问法者知二法无非对待而生起，失去一方另一方决不会单独存在。穷其究竟，唯是一心。若能二法尽除，不落偏执，情执亦除尽，则无去处可得。法本无法，缘生无自性，无性则空。空而常有，常有而空，互相交彻，为真空妙有。缘起法有二：一、无相如空，则荡尽无有，是相空。二、无自性如幻，而业果永恒不失。以相不真实，相空故，了无所得。此性相二空，方立真空之理。
“三科法门者，阴、界、入。阴是五阴，色受想行识。”此总标三科名，即五阴、十八界、十二入。五阴亦称五蕴，有五法所成。阴有覆盖义，蕴藏妄种，覆蔽真心自性。色阴者，有形体可见，内而地水火风四大幻身，外而四大依报，凡有形体可见可触者，即色阴所摄；受阴是感受是体会，对境物接纳于心；想阴，是思量前境一切想象；行阴，是妄心妄身，念念不停，刹那生灭变化，不停不住者是；识阴，是了别识知，一切事物之心之本体也。这里的色阴就属于色法，就是能看到能摸到，有体有形的，有感受的；受想行识属心法，有感知没有色相。五蕴是色法和心法两种组成的，实际是色心二法。
“入是十二入，外六尘，色声香味触法。内六门，眼耳鼻舌身意是也。界是十八界，六尘、六门、六识是也。”所谓十二入，是由根揽尘，由尘引根。根尘互缘，相因摄取，入识田中，故根尘皆名为入。入者，有引入、吸入、摄入的功能。又名十二处。外六尘，色声香味触法，内六根，眼耳鼻舌身意，通名十二入。十八界者，“界”是各有定位，不相紊乱为界，像界限、标界。“六尘”能染污自心，故名尘。“六门”能通心境，故曰六门。“六识”就是眼识、耳识、鼻识、舌识、身识、意识，识为分别义。它是由内六根、外六尘互相为缘，中发六识，分别前境。如经云：“识性无源，因于六种根尘妄出。”此六尘、六根、六识，就叫做十八界。今明从自性起用，亦即十八界本如来藏妙真如性。
“自性能含万法，名含藏识。若起思量，即是转识。生六识，出六门，见六尘。”这段经文的意思就是以上这三科法门，都是自性本具。五阴、十二入、十八界括尽了十界诸法，皆当人自心，本来具足。故云：“自性能含万法。”此三科法门本如来藏妙真如性。“名含藏识”，就是第八识阿赖耶识，这是生灭与不生灭和合之识。《起信论》，依此识立有生灭门、真如门。真如门，即不生灭的自性。寂照不二之本性。生灭门，即一念妄动，三细六粗，可谓“一念不觉生三细，境界为缘长六粗”。明众生迷妄之生起次第，由根本无明而生起业转相之三细，三细者，《起信论》讲的分别根本无明之相状者，对于枝末无明之六粗而谓之三细。一、无明业相；二、能见相；三、境界相。三相中，无明业相属于动作相，欲达一法界之理，真心初发初动，为体；二、三为用，有能见所见，但体用不可分，此相用微细，故称三细。六粗者，以缘所现的诸境界，有六种迷相，较三细而言为六粗。一、智相，对有相之物境幻影，妄生智慧而分别诸法，而成法执。二、相续相，对爱乐苦厌之分别，种种迷妄续起不断，为分别而起法执。三、执取相，对苦乐等境，不知不实，了不可得，深生取著，而生起烦恼，苦乐均是烦恼。四、计名字相，对假相假名起分别计量而生烦恼。五、起业相，谓妄分别假名，依妄惑而起善恶诸业。六、业系苦相，谓系于善恶而感生死之苦果。前四相为惑因，第五为业缘，第六相为苦果。这就是因、缘、果。如是因必得如是果，但中间要有个条件，它就叫做缘。“生六识，出六门，见六尘。”能所之心既立，心愈缘愈粗，境愈攀愈现，辗转而成生六种识心，出六根门头，见六尘幻境，如是众生、世界、业果相续循环不绝，一切万法自恃本具，皆储存在第八识中，就是阿赖耶识。此即三界惟心，万法惟识，心现识变。众生生死于六道中主要的就是靠第八识储存仓里的善恶，善多生善道，恶多堕三恶道。“若起思量，即是转识。”一念心生十法界，识心一动便成善恶的业识，此业识而成转识，业识根本无明，一转而成能见之识。八识中第八识为本识，其它那七识为转识。八识有一半生灭，一半不生灭。从不生灭而言，就叫大圆镜智。从生灭者言，则为垢染识，待转而成，故可云转，假名为识，非不要此识，也不是此识泯灭了。故云不转。迷称阿赖耶，悟称大圆镜。它是一体二名。“若起思量，即是转识”之意。
“如是一十八界，皆从自性起用。自性若邪，起十八邪；自性若正，起十八正。若恶用，即众生用。善用即佛用。”真如妙性乃不变之体，其用又能随缘，六识、六门、六尘十八界，皆是其随缘妙用，故曰“如是一十八界，皆从自性起用”，这就是万法惟识。正因为真如妙性可随缘，故有邪正之别，而具性善性恶。随恶用时，名众生用；随善用时，即名佛用。自性若迷，则起邪根对邪境，邪妄识心，成十八邪。自性若悟，则根、尘、识，成十八不共法。是故“善用则名佛用，恶用则为众生用”。此即除病不除法。像眼睛有病，见空中花，眼睛无病，花即除没，空始存。众生亦然，妄见诸法。但除妄惑，妄惑若灭，则无法可除。若悟自性者，起十八正，此根尘识心，得圆满自在慧，摄化群机，一多互用，大小相容，现尘现界，现善现恶，不相为碍，种种变现，皆合清净涅槃妙德。故云：“善用即佛用。”由此可知，恶用即生死本，善用即涅槃因。称体起用，用用不离自性；体用一如，性相不二；善恶一切惟心。若净若圆则成果德。
“用由何等，由自性有。”一切万法皆起于自性，十八界无非自性。自性随缘，不妨起用。无对论对，以应机宜，故曰：“用由何等，由自性有。”
未完待续。。。
参学《六祖坛经》体会75·下
译文：
一天，六祖叫他的门下弟子十余人，交待说，弘法应该先举述三科法门，运用三十六方面相对法，出没于相对而同时即离却对待的两边，对中道亦不要执著，切不可说任何一切法而背离了自己的本性！若有人忽然向你问法，出语尽皆双句相对，彼来此去相互为因，最后两边的对待尽行除去，更没有其它可著之处。所谓三科法门，就是阴、入、界。阴是五阴，即色受想行识。入就是十二入，即外面的色声香味触法六尘和自己的眼耳鼻舌身意六门。界就是十八界，即“六尘、六门、六识”。自性能含育万法，所以叫做含藏识。假如起了分别思量，就是转识。六识的生起，出六根门头，接触六尘，就这样的一十八界都从真如自性而起其“用”。自性如果攀缘于邪，就会起成“十八邪”，自性如果保任得正，就会起成“十八正”。此“用”若属邪恶，即是所谓“众生用”；若属正善，即是所谓“佛用”。无论此“用”之出由何等，或为“佛用”，或为“众生用”，皆由自性之所本有。
论议：
佛法无定法，参禅也没有定论。在未明如来根本法时，切莫妄论是非。参禅只为见性、破执，破执才能见性，若真见性了，也就无执可破了，其归一，也就是归心归性。六祖教门下弟子运用“三十六对法”说法不离自性，其宗旨是一个，破“我法”二执，故于即离两边之下，重申曰更无法，否定重否定，直到无可否定处，放下万缘，连“放下”的念头也放下，才有见性之份，由此悟后勤加修持，保任得自性恒常朗现，才是你我放生命不退转处。
六祖说：“先须学三科法门，动用三十六对，出没即离两边，说一切法莫离自性！忽有人问汝法，出语尽双，皆取对法，来去相因；究竟二法尽除，更无去处。”此亦说法不离本宗，阴、界、入三科，括尽了世出世间一切诸法。此法皆惟心中道。一出一没，当即离空有二边。三十六对，收罗对显之辞。说法或问答，皆不离自性，令识本心见本性，不失本宗。六祖教言：忽有人问汝法，汝出言吐语尽双，皆当取于对法，来去相因而成，使问法者知二法无非对待而生起，失去一方另一方决不会单独存在。穷其究竟，唯是一心。若能二法尽除，不落偏执，情执亦除尽，则无去处可得。法本无法，缘生无自性，无性则空。空而常有，常有而空，互相交彻，为真空妙有。缘起法有二：一、无相如空，则荡尽无有，是相空。二、无自性如幻，而业果永恒不失。以相不真实，相空故，了无所得。此性相二空，方立真空之理。
“三科法门者，阴、界、入。阴是五阴，色受想行识。”此总标三科名，即五阴、十八界、十二入。五阴亦称五蕴，有五法所成。阴有覆盖义，蕴藏妄种，覆蔽真心自性。色阴者，有形体可见，内而地水火风四大幻身，外而四大依报，凡有形体可见可触者，即色阴所摄；受阴是感受是体会，对境物接纳于心；想阴，是思量前境一切想象；行阴，是妄心妄身，念念不停，刹那生灭变化，不停不住者是；识阴，是了别识知，一切事物之心之本体也。这里的色阴就属于色法，就是能看到能摸到，有体有形的，有感受的；受想行识属心法，有感知没有色相。五蕴是色法和心法两种组成的，实际是色心二法。
“入是十二入，外六尘，色声香味触法。内六门，眼耳鼻舌身意是也。界是十八界，六尘、六门、六识是也。”所谓十二入，是由根揽尘，由尘引根。根尘互缘，相因摄取，入识田中，故根尘皆名为入。入者，有引入、吸入、摄入的功能。又名十二处。外六尘，色声香味触法，内六根，眼耳鼻舌身意，通名十二入。十八界者，“界”是各有定位，不相紊乱为界，像界限、标界。“六尘”能染污自心，故名尘。“六门”能通心境，故曰六门。“六识”就是眼识、耳识、鼻识、舌识、身识、意识，识为分别义。它是由内六根、外六尘互相为缘，中发六识，分别前境。如经云：“识性无源，因于六种根尘妄出。”此六尘、六根、六识，就叫做十八界。今明从自性起用，亦即十八界本如来藏妙真如性。
“自性能含万法，名含藏识。若起思量，即是转识。生六识，出六门，见六尘。”这段经文的意思就是以上这三科法门，都是自性本具。五阴、十二入、十八界括尽了十界诸法，皆当人自心，本来具足。故云：“自性能含万法。”此三科法门本如来藏妙真如性。“名含藏识”，就是第八识阿赖耶识，这是生灭与不生灭和合之识。《起信论》，依此识立有生灭门、真如门。真如门，即不生灭的自性。寂照不二之本性。生灭门，即一念妄动，三细六粗，可谓“一念不觉生三细，境界为缘长六粗”。明众生迷妄之生起次第，由根本无明而生起业转相之三细，三细者，《起信论》讲的分别根本无明之相状者，对于枝末无明之六粗而谓之三细。一、无明业相；二、能见相；三、境界相。三相中，无明业相属于动作相，欲达一法界之理，真心初发初动，为体；二、三为用，有能见所见，但体用不可分，此相用微细，故称三细。六粗者，以缘所现的诸境界，有六种迷相，较三细而言为六粗。一、智相，对有相之物境幻影，妄生智慧而分别诸法，而成法执。二、相续相，对爱乐苦厌之分别，种种迷妄续起不断，为分别而起法执。三、执取相，对苦乐等境，不知不实，了不可得，深生取著，而生起烦恼，苦乐均是烦恼。四、计名字相，对假相假名起分别计量而生烦恼。五、起业相，谓妄分别假名，依妄惑而起善恶诸业。六、业系苦相，谓系于善恶而感生死之苦果。前四相为惑因，第五为业缘，第六相为苦果。这就是因、缘、果。如是因必得如是果，但中间要有个条件，它就叫做缘。“生六识，出六门，见六尘。”能所之心既立，心愈缘愈粗，境愈攀愈现，辗转而成生六种识心，出六根门头，见六尘幻境，如是众生、世界、业果相续循环不绝，一切万法自恃本具，皆储存在第八识中，就是阿赖耶识。此即三界惟心，万法惟识，心现识变。众生生死于六道中主要的就是靠第八识储存仓里的善恶，善多生善道，恶多堕三恶道。“若起思量，即是转识。”一念心生十法界，识心一动便成善恶的业识，此业识而成转识，业识根本无明，一转而成能见之识。八识中第八识为本识，其它那七识为转识。八识有一半生灭，一半不生灭。从不生灭而言，就叫大圆镜智。从生灭者言，则为垢染识，待转而成，故可云转，假名为识，非不要此识，也不是此识泯灭了。故云不转。迷称阿赖耶，悟称大圆镜。它是一体二名。“若起思量，即是转识”之意。
“如是一十八界，皆从自性起用。自性若邪，起十八邪；自性若正，起十八正。若恶用，即众生用。善用即佛用。”真如妙性乃不变之体，其用又能随缘，六识、六门、六尘十八界，皆是其随缘妙用，故曰“如是一十八界，皆从自性起用”，这就是万法惟识。正因为真如妙性可随缘，故有邪正之别，而具性善性恶。随恶用时，名众生用；随善用时，即名佛用。自性若迷，则起邪根对邪境，邪妄识心，成十八邪。自性若悟，则根、尘、识，成十八不共法。是故“善用则名佛用，恶用则为众生用”。此即除病不除法。像眼睛有病，见空中花，眼睛无病，花即除没，空始存。众生亦然，妄见诸法。但除妄惑，妄惑若灭，则无法可除。若悟自性者，起十八正，此根尘识心，得圆满自在慧，摄化群机，一多互用，大小相容，现尘现界，现善现恶，不相为碍，种种变现，皆合清净涅槃妙德。故云：“善用即佛用。”由此可知，恶用即生死本，善用即涅槃因。称体起用，用用不离自性；体用一如，性相不二；善恶一切惟心。若净若圆则成果德。
“用由何等，由自性有。”一切万法皆起于自性，十八界无非自性。自性随缘，不妨起用。无对论对，以应机宜，故曰：“用由何等，由自性有。”
未完待续。。。
✋热门推荐