#912微新闻# 国际三八妇女节 在山西文物里邂逅“神仙姐姐”
“三八”国际劳动妇女节来了，中国不少古代文物的背后都散发着女性的光芒。比如，山西博物院的藏品中，就有明代《九天后土圣母诸神众》、北齐金饰件、春秋晋公盘、西周霸姬盘等。其中，霸姬盘记录了一位霸气的女子，它反映的是一场发生在2500年前的“官司”，让我们看到一位勇敢果断、追求平等的“硬核”女强人。
01.九天后土圣母诸神众（图一）
这幅藏于山西博物院的明代宝宁寺水陆画为九天与后土圣母合绘之图。画中有十位衣着华贵的妇女，名为神众，其实可以看作是人间贵族妇女的写照，她们穿戴着华丽至极的衣饰，姿态优雅雍容。虽然“神仙姐姐”们都盛装打扮，但不难发现她们神情自然，体态轻盈且风姿绰约。
宝宁寺位于山西省朔州市右玉县，建于明代天顺四年（1460年），据史料记载，宝宁寺为右玉林卫所建，是明代北防的军事要地。为安抚边境，明朝廷特命宫廷画师绘制这堂水陆画。每年农历四月八日宝宁寺举办浴佛节时都将水陆画悬挂陈设，为阵亡将士、忠臣烈士等进行超度，以安抚民心，祈求太平。清代康熙乙酉年（1705年）重新装裱。
宝宁寺水陆画共计一百三十九幅，包括清代重裱题记二幅和水陆缘起图一幅，其余一百三十六幅为明代原作，内容包含佛教、道教、儒家等众生，其中佛、菩萨、明王和各路天人、市井人物及情境妙相庄严，栩栩如生。
这幅水陆画中的后土圣母与九天均为中国本土神祇，后进入道教体系。从画面中我们看到“姐姐们”造型丰满、比例准确，神态形貌刻画生动，脸部、手指、发型及衣带等细节的不同质感都被画师用纤细的线条描绘出来，在有限的空间布局中合理安排人物，主次分明，加上工笔重彩的绘制，神韵毕现。恍惚间，这些“神仙姐姐们”已经来到我们身边，呢喃细语着天上的风光无限.......
02.金饰件（图二）
这件金饰件出土于山西省太原市王郭村娄睿墓，呈长条“S”弧状，整体镂空，用金片、金丝、金珠等焊成，再镶嵌珍珠、玛瑙、蓝宝石、绿宝石、蚌和玻璃等材料，组成了花结束带状图案，各种颜色交相辉映，华美富丽。
古人所说的“宝钿”，通常是指将各种珠宝、贝壳雕琢成小片花饰，镶嵌于金属托上金丝围成的轮廓中，制成华丽的装饰品。这件金饰件的用途，推测应为金冠上类似于博鬓的附件。“博鬓”的记载首次出现于隋代，装饰方法与宝钿类似，嵌有珠宝，即制度所称“施两博鬓，宝钿饰也”，上沿有时还装饰小花朵数组。这件金饰件的前端也保留了花结状饰，在北朝菩萨像的宝冠饰中是很常见的构件，首饰化之后成为金属宝珠制品，依然垂挂在冠座鬓左右，很有可能是博鬓的雏形。
墓葬主人娄睿为北齐东安王，鲜卑人，是北齐世祖高欢妻娄太后兄之子。这一时期的山西是北齐的核心统治区域，是民族融合的大舞台。胡汉之间、南北之间，交流广泛，文化杂糅并包。这件金饰件便是在这样的历史背景下出现的，看着它，仿佛能感受到那时女性的飒爽英姿，而潇洒外表之下，还有着一颗细腻的爱美之心，她们拿起一件心爱的饰物轻轻放在鬓发间，就是对抗岁月的温柔武器......
03.晋公盘（图三）
这是山西青铜博物馆的明星文物，根据盘内180余字的铭文所记录，它是“春秋五霸”之一的晋文公之女孟姬的陪嫁之物。在那个“车马很慢，书信很远”，又充满战乱和未知的年代，勇敢的孟姬带着家国期盼，远嫁千里之外的楚国。牺牲一人，换两国太平，从她身上我们看到了女性的奉献和担当。
晋公盘外形上与同时期的盘大致相同，最为出彩的是盘中点缀了一群活灵活现的小动物，营造出一个热闹的池塘。水鸟游走、乌龟爬行、小鱼穿梭、青蛙或跳或蹲，一派生机勃勃。让人惊叹的是，这些圆雕的动物都能360度转圈，鸟的嘴巴可开闭，乌龟的头可伸缩。
盘是接水的容器，当清水注入，这些小生灵也仿佛激活。初嫁的孟姬看着这一池春水，或许对家乡的思念也会慢慢消解吧。
04.窃曲纹匜（图四0
说到政治联姻，还有个成语“秦晋之好”，秦晋两国好几代都用联姻来解决双方的矛盾，比如，晋文公与秦女怀嬴。晋文公重耳在当上晋国国君之前，曾有一段长达19年的流亡经历。晋惠公时期，秦晋交恶，秦穆公计划扶持逃亡在外的重耳为晋国新国君，因而在秦国热情款待他，并将五个女子送给重耳为妻，秦穆公的女儿怀嬴就是其中的一位。
闻喜县上郭墓地4号墓出土
在一次宴会中，怀嬴捧着匜倒水侍奉重耳洗手，却不料重耳洗完手后，湿手乱挥。面对重耳的不敬之举，怀嬴没有沉默和隐忍，当场表达不满：“秦晋实力相当，为什么这样轻视我？”
在此之前，怀嬴曾是晋惠公之子圉的妻子。两国失和，秦穆公又把她许配给重耳。重耳与圉是叔侄关系，他与怀嬴年龄相差也很大。在遭遇了两场无关幸福的婚姻之后，她依然能有这样霸气十足的回应，让我们看到一个性格坚强、不屈服于命运的女子。
“匜”是什么？先秦时期，人们吃饭还是手抓，因此十分讲究手的卫生。贵族们会在餐前洗手，“奉匜沃盥”一词说的就是这套非常具有仪式感的流程。
“匜”是盛水的器具，“沃”指浇水，“盥”指洗手洗脸。一人手持匜在上方倒水，一人半蹲托盘在下方接水。洗完手之后，另有专人在旁递来手巾供主人擦干湿手，随意甩手被认为是失礼的行为。
05.霸姬盘（图五0
在山西青铜博物馆的另一件青铜器上，也记录了一位霸气的女子，她就是霸姬。霸姬盘，出土于山西翼城大河口西周墓地2002号墓，墓主人是霸国国君的弟弟霸仲，推测霸姬应为霸仲之妻。盘内底铸有铭文153字，反映的是一场发生在2500年前的“官司”。霸姬向穆公诉讼“气”未遵守穆公命令移交仆驭臣妾，穆公命令“气”发誓听命之事。
可以说，这是迄今为止我国历史上第一起“诉讼”。在当时男尊女卑的宗法制社会，霸姬敢于发声，向统治者道出自己的诉求，维护自身权益，让我们看到一位勇敢果断、追求平等的“硬核”女强人。
如今，女性追求婚姻自由、男女平等是稀松平常的事情，但这在过去是多么不容易。尽管阳光之下仍有阴影，不过一切都在向好的方向发展。就像“秦晋之好”不再指冰冷的政治婚姻，而成为类似“百年好合”一样的祝婚词。今天，当全世界在庆祝这个节日的时候，作为女性的我们更应该珍惜当下，做更好的自己。（来源：太原晚报、山西博物院）
“三八”国际劳动妇女节来了，中国不少古代文物的背后都散发着女性的光芒。比如，山西博物院的藏品中，就有明代《九天后土圣母诸神众》、北齐金饰件、春秋晋公盘、西周霸姬盘等。其中，霸姬盘记录了一位霸气的女子，它反映的是一场发生在2500年前的“官司”，让我们看到一位勇敢果断、追求平等的“硬核”女强人。
01.九天后土圣母诸神众（图一）
这幅藏于山西博物院的明代宝宁寺水陆画为九天与后土圣母合绘之图。画中有十位衣着华贵的妇女，名为神众，其实可以看作是人间贵族妇女的写照，她们穿戴着华丽至极的衣饰，姿态优雅雍容。虽然“神仙姐姐”们都盛装打扮，但不难发现她们神情自然，体态轻盈且风姿绰约。
宝宁寺位于山西省朔州市右玉县，建于明代天顺四年（1460年），据史料记载，宝宁寺为右玉林卫所建，是明代北防的军事要地。为安抚边境，明朝廷特命宫廷画师绘制这堂水陆画。每年农历四月八日宝宁寺举办浴佛节时都将水陆画悬挂陈设，为阵亡将士、忠臣烈士等进行超度，以安抚民心，祈求太平。清代康熙乙酉年（1705年）重新装裱。
宝宁寺水陆画共计一百三十九幅，包括清代重裱题记二幅和水陆缘起图一幅，其余一百三十六幅为明代原作，内容包含佛教、道教、儒家等众生，其中佛、菩萨、明王和各路天人、市井人物及情境妙相庄严，栩栩如生。
这幅水陆画中的后土圣母与九天均为中国本土神祇，后进入道教体系。从画面中我们看到“姐姐们”造型丰满、比例准确，神态形貌刻画生动，脸部、手指、发型及衣带等细节的不同质感都被画师用纤细的线条描绘出来，在有限的空间布局中合理安排人物，主次分明，加上工笔重彩的绘制，神韵毕现。恍惚间，这些“神仙姐姐们”已经来到我们身边，呢喃细语着天上的风光无限.......
02.金饰件（图二）
这件金饰件出土于山西省太原市王郭村娄睿墓，呈长条“S”弧状，整体镂空，用金片、金丝、金珠等焊成，再镶嵌珍珠、玛瑙、蓝宝石、绿宝石、蚌和玻璃等材料，组成了花结束带状图案，各种颜色交相辉映，华美富丽。
古人所说的“宝钿”，通常是指将各种珠宝、贝壳雕琢成小片花饰，镶嵌于金属托上金丝围成的轮廓中，制成华丽的装饰品。这件金饰件的用途，推测应为金冠上类似于博鬓的附件。“博鬓”的记载首次出现于隋代，装饰方法与宝钿类似，嵌有珠宝，即制度所称“施两博鬓，宝钿饰也”，上沿有时还装饰小花朵数组。这件金饰件的前端也保留了花结状饰，在北朝菩萨像的宝冠饰中是很常见的构件，首饰化之后成为金属宝珠制品，依然垂挂在冠座鬓左右，很有可能是博鬓的雏形。
墓葬主人娄睿为北齐东安王，鲜卑人，是北齐世祖高欢妻娄太后兄之子。这一时期的山西是北齐的核心统治区域，是民族融合的大舞台。胡汉之间、南北之间，交流广泛，文化杂糅并包。这件金饰件便是在这样的历史背景下出现的，看着它，仿佛能感受到那时女性的飒爽英姿，而潇洒外表之下，还有着一颗细腻的爱美之心，她们拿起一件心爱的饰物轻轻放在鬓发间，就是对抗岁月的温柔武器......
03.晋公盘（图三）
这是山西青铜博物馆的明星文物，根据盘内180余字的铭文所记录，它是“春秋五霸”之一的晋文公之女孟姬的陪嫁之物。在那个“车马很慢，书信很远”，又充满战乱和未知的年代，勇敢的孟姬带着家国期盼，远嫁千里之外的楚国。牺牲一人，换两国太平，从她身上我们看到了女性的奉献和担当。
晋公盘外形上与同时期的盘大致相同，最为出彩的是盘中点缀了一群活灵活现的小动物，营造出一个热闹的池塘。水鸟游走、乌龟爬行、小鱼穿梭、青蛙或跳或蹲，一派生机勃勃。让人惊叹的是，这些圆雕的动物都能360度转圈，鸟的嘴巴可开闭，乌龟的头可伸缩。
盘是接水的容器，当清水注入，这些小生灵也仿佛激活。初嫁的孟姬看着这一池春水，或许对家乡的思念也会慢慢消解吧。
04.窃曲纹匜（图四0
说到政治联姻，还有个成语“秦晋之好”，秦晋两国好几代都用联姻来解决双方的矛盾，比如，晋文公与秦女怀嬴。晋文公重耳在当上晋国国君之前，曾有一段长达19年的流亡经历。晋惠公时期，秦晋交恶，秦穆公计划扶持逃亡在外的重耳为晋国新国君，因而在秦国热情款待他，并将五个女子送给重耳为妻，秦穆公的女儿怀嬴就是其中的一位。
闻喜县上郭墓地4号墓出土
在一次宴会中，怀嬴捧着匜倒水侍奉重耳洗手，却不料重耳洗完手后，湿手乱挥。面对重耳的不敬之举，怀嬴没有沉默和隐忍，当场表达不满：“秦晋实力相当，为什么这样轻视我？”
在此之前，怀嬴曾是晋惠公之子圉的妻子。两国失和，秦穆公又把她许配给重耳。重耳与圉是叔侄关系，他与怀嬴年龄相差也很大。在遭遇了两场无关幸福的婚姻之后，她依然能有这样霸气十足的回应，让我们看到一个性格坚强、不屈服于命运的女子。
“匜”是什么？先秦时期，人们吃饭还是手抓，因此十分讲究手的卫生。贵族们会在餐前洗手，“奉匜沃盥”一词说的就是这套非常具有仪式感的流程。
“匜”是盛水的器具，“沃”指浇水，“盥”指洗手洗脸。一人手持匜在上方倒水，一人半蹲托盘在下方接水。洗完手之后，另有专人在旁递来手巾供主人擦干湿手，随意甩手被认为是失礼的行为。
05.霸姬盘（图五0
在山西青铜博物馆的另一件青铜器上，也记录了一位霸气的女子，她就是霸姬。霸姬盘，出土于山西翼城大河口西周墓地2002号墓，墓主人是霸国国君的弟弟霸仲，推测霸姬应为霸仲之妻。盘内底铸有铭文153字，反映的是一场发生在2500年前的“官司”。霸姬向穆公诉讼“气”未遵守穆公命令移交仆驭臣妾，穆公命令“气”发誓听命之事。
可以说，这是迄今为止我国历史上第一起“诉讼”。在当时男尊女卑的宗法制社会，霸姬敢于发声，向统治者道出自己的诉求，维护自身权益，让我们看到一位勇敢果断、追求平等的“硬核”女强人。
如今，女性追求婚姻自由、男女平等是稀松平常的事情，但这在过去是多么不容易。尽管阳光之下仍有阴影，不过一切都在向好的方向发展。就像“秦晋之好”不再指冰冷的政治婚姻，而成为类似“百年好合”一样的祝婚词。今天，当全世界在庆祝这个节日的时候，作为女性的我们更应该珍惜当下，做更好的自己。（来源：太原晚报、山西博物院）
【 聞慧-新譯文摘錄分享 】摘錄自 仁增尼瑪扎巴 ཉི་མ་གྲགས་པ། 全集 第 06 函 P157-164 Xx རྟ་མགྲིན་དྲེགས་པ་ཟིལ་གནོན་ལས༔ བཟློག་པ་རྩང་གི་ཤམ་བུ་བཞུགས༔ 馬頭傲慢勝伏·迴遮棘刺帷蔓
Xx xxxxxxxxx པདྨ་དབང་ཆེན་ལྷ་ལ་བདུད༔
頂禮蓮花自在尊！
རྣལ་འབྱོར་བར་ཆད་རྐྱེན་བཟློག་ཏུ༔ རྩང་གི་ཤམ་བུ་བསྒྱུར་འདོད་ན༔ རབ་ནི་ཟངས་དང་ལྕགས་གཉིས་ལ༔ རྐེད་པ་རྒྱ་མདུད་སྟོད་སྨད་དབལ༔
瑜伽障緣迴遮中，棘刺帷蔓若欲成，上者銅鐵二者中，腰部花結上下尖。
འབྲིང་ནི་དུར་ཤིང་སྐྱེར་པའམ༔ ས་གཉན་རི་གཉན་དག་ནས་བསྒྲུབ༔ ཧཱུྃ་དང་བྷྱོ་བཟློག་ལོགས་རེ་བཞིན༔ སྟོད་སྨད་བར་གསུམ་དག་ཏུ་འབྲི༔
中等屍林小蘖樹，凶地惡山中修持。“吽”及“久”字令迴遮，上下中間三處繪。
ནག་པོ་ཉེར་ལྔ་ནང་མ་ལ༔ དམར་པོ་ཉེར་ལྔ་ཕྱི་ནས་འཛུགས༔ ཤ་ཆེན་ལིངྒ་བཟློག་བྱང་བརྒྱན༔ ཞིང་གི་རྒྱུ་མས་རྐེད་ལ་དཀྲིས༔
廿五黑色內層中，廿五紅色由外刺，人肉俑像遮牌嚴，十惡小腸腰中纏，
དགྲ་བགེགས་ལིངྒར་འགུགས་བསྟིམས་བསྒྲལ༔ ཞལ་དུ་སྟོབ་ཅིང་དམར་སྦྲེངས་ནས༔ བཤིད་ཀླུ་རྐང་གླིང་རོལ་མོ་འཁྲོལ༔ གྲི་ཤ་ཚིལ་ཆེན་དུད་པ་བཏང་༔ ཁྲོས་པའི་དབྱངས་ཀྱིས་འདི་སྐད་དོ༔
敵魔俑像勾融誅，奉送口中呈紅供，死歌骨笛奏音樂，刀肉人脂火煙放，忿怒之音如是誦：
ཧཱུྃ་བྷྱོ༔ དང་པོ་རྩང་བྱུང་གང་ནས་བྱུང་༔ དང་པོ་རྩང་བྱུང་དམྱལ་བའི་ཡུལ་ནས་བྱུང་༔
吽久！最初棘刺何中生？最初棘刺地獄界中生！
འགྲོ་དྲུག་ལས་ངན་རྣམ་སྨིན་ལས༔ ཁྲོ་ཆུ་ཁོལ་མ་མེར་རེ་རེ༔
六趣惡業異熟中，烊銅沸水赤閃閃，
ཟངས་ཆུ་ཁོལ་མ་ཀྱི་ལི་ལི༔ ཁྲོ་ཟངས་འབར་བའི་ཆུ་དེ་ལ༔
銅水鼎沸亮晃晃，青銅熾燃沸水中，
ལས་ཀྱི་གཤིན་རྗེའི་ཚོགས་རྣམས་ཀྱིས༔ རྩ་བ་རྩེ་མོ་དབལ་དང་ལྡན༔
業之死主閻摩眾，底部頂部具尖端，
རྐེད་པ་རྒྱ་མདུད་གྲུ་བཞིར་བཅད༔ ཚད་ནི་ལྷ་ཆེན་ཚངས་པ་ཡི༔
腰部花結四方形，量者梵天大自在，
............(中略)............
ཧཱུྃ་བྷྱོ༔ སྟེང་གི་ཕྱོགས་ནས་གནོད་ཅིང་འཚེ༔ ལྷ་ཡི་བཀའ་ཆད་རྩང་གིས་ཟློག༔
吽久！來自上方妨難害，天之懲罰棘刺遮！
འོག་གི་ཕྱོགས་ནས་མི་མཐུན་བགེགས༔ ཀླུ་ནད་གདོན་ཚོགས་རྩང་གིས་ཟློག༔
來自下方違品障，龍病魑魅棘刺遮！
བར་གྱི་ཕྱོགས་ནས་ཐན་ལྟས་བགེགས༔ གཟུགས་མེད་གནོད་པ་རྩང་གིས་ཟློག༔
來自中間凶兆障，無形損害棘刺遮！
སྔོན་སྒུགས་ཕྱི་འདེད་སྲོག་གཅོད་འཕྲོག༔ གཟུགས་ཅན་གནོད་པ་རྩང་གིས་ཟློག༔
前迎後驅奪殺命，有形損害棘刺遮！
སྨྱོ་འབོག་བརྒྱལ་ཟིལ་འོད་དཀར་འགྱེད༔ རྒྱལ་པོའི་གདོན་ཚོགས་རྩང་གིས་ཟློག༔
瘋癲昏厥施白光，王之魔眾棘刺遮！
མཛེ་ཤུ་ཕོལ་མིག་ཞ་གྲུམ་འཁུམ༔ ཀླུ་ཡི་ནད་གདོན་རྩང་གིས་ཟློག༔
癩瘡毒癰天花病，龍之病魔棘刺遮！
དུས་མིན་འཆི་དང་བྱད་གཏད་ཁྲམ༔ གཤིང་རྗེའི་ནད་གདོན་རྩང་གིས་བཟློག༔
非時橫死詛咒害，閻摩病魔棘刺遮！
............(中略)............
ཧཱུྃ་བྷྱོ༔ ཤ་ན་ཁ་ཡི་མཚོན་བཞིན་གྱི༔ ཚ་གྲང་འཚུབ་མ་ད་གཡོས་ལ༔
吽久！如夏拿卡之兵器，冷熱狂風急驟吹，
ལས་ཀྱི་རྣམ་སྨིན་ཐམས་ཅད་ཡང་༔ དེ་རིང་དམར་ནག་རྩང་གིས་ཟློག༔
所有一切業異熟，今日深紅棘刺遮！
མ་ཏྲཾ་རཱུ་ཊའི་ཕྱག་མཚན་བཞིན༔ ལྷ་མི་ཡོངས་ཀྱི་སྤྱི་ནས་ཆོམས༔
如瑪章汝渣手幟，所有天人供燒惱，
ཁམས་གསུམ་སྲིད་པའི་གཡོ་འགུལ་འཁྲུག༔ དེ་རིང་དམར་ནག་རྩང་གིས་ཟློག༔
三界三有諸動亂，今日深紅棘刺遮！
དབང་ཆེན་དྲག་པོའི་ཟོར་མདའ་ལྟར༔ དྲག་རྩལ་ནུས་མཐུའི་སྟོབས་བསྐྱེད་ལ༔
如大自在之咒箭，生起凶猛威猛力，
དགྲ་བགེགས་རྦོད་གཏོང་བྱད་ཟོར་ཐན༔ དེ་རིང་དམར་ནག་རྩང་གིས་ཟློག༔
敵魔放蠱咒凶兆，今日深紅棘刺遮！
ལྷ་ཆེན་དྲག་པོ་ཡམ་ཡུམ་གྱི༔ དམར་ནག་རྩང་ཕུར་ལྟ་བུ་ཡི༔
威猛大自在父母，猶如深紅之棘鐝，
སྲིད་པ་གསུམ་གྱི་དྲེགས་ཚོགས་ཀྱང་༔ དེ་རིང་དམར་ནག་རྩང་གིས་ཟློག༔
三有之中傲慢眾，今日深紅棘刺遮！
............(中略)............
ས་མ་ཡ༔ རྒྱ་རྒྱ་རྒྱ༔
三昧耶！印印印！
ཅེས་དང་བཟློག་སྔགས་འདོན་གཡབ་འདོར་དམོད་བཅོལ་དམར་སྦྲེང་ངོ་༔
誦迴遮咒，拋箭旗，施詛咒。
ལས་འཕྲོ་ཅན་གྱི་བུ་དང་འཕྲད་པར་ཤོག༔ བཀའ་སྲུང་གཏེར་བདག་རྣམས་ཀྱི་བྱ་ར་གྱིས༔
宿業善緣之子願值遇！護法伏藏主眾請守望！
ས་མ་ཡཱ༔ རྒྱ་རྒྱ་རྒྱ༔
三昧耶！印印印！
གཏེར་རྒྱ༔ སྦས་རྒྱ༔ ཟབ་རྒྱ༔ ས་མ་ཡཱ༔
伏藏印！埋藏印！甚深印！三昧耶！
Xxxxxx རྒྱལ་ཁམས་པ་ཉི་མ་གྲགས་པས་གནས་མཆོག་ཆེན་པོ་ཁམས་སྲིང་མོ་རྫོང་གི་ནུབ་སྒོ་པདྨ་བཀའ་ཡི་ཐང་ཡིག་ལས༔ མེ་འབར་ཕུག་ལ་ཞག་གསུམ་བཞུགས༔ ཟེར་བའི་གནས་ནས་ཆུ་ཁྱི་ཧོར་ཟླ་དགུ་པའི་ཉི་ཤུ་ཐམ་པ་ལ་གདན་དྲངས་ཤིང་ཤོག་སེར་ལས་བསྒྱུར་བའོ།། །།
游方者尼瑪札巴，於聖地康區森莫宗西門梅跋普安住三日，藏曆水狗年九月二十日，於此掘出伏藏，由黃紙轉譯為藏文。
圖：青海熱貢 尼瑪扎巴傳承香薩密院內 馬頭勝伏金剛
----------------------------------
༄༅། །ཡང་དག་ཚད་མ་གསུམ་གྱི་ང་རོ་ཡིས། །ལྟ་དམན་རི་དྭགས་ཚོགས་རྣམས་སྐྲག་མཛད་པ། །ཐེག་མཆོག་སེངྒེའི་སྒྲ་དབྱངས་ས་གསུམ་ཁྱབ། །མཚོ་སྐྱེས་རྒྱལ་བའི་བསྟན་པ་རྒྱས་གྱུར་ཅིག །རྒྱལ་བསྟན་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པའི་གོས་བཟང་རྩེར། །འོད་གསལ་རྡོ་རྗེ་སྙིང་པོའི་ཏོག་མཛེས་པ། །ཕྱོགས་ལས་རྣམ་པར་རྒྱལ་བའི་རྒྱལ་མཚན་མཐོ། །མཚོ་སྐྱེས་རྒྱལ་བའི་བསྟན་པ་རྒྱས་གྱུར་ཅིག ། མི་ཕམ་འཇམ་དབྱངས་རྣམ་རྒྱལ་རྒྱ་མཚོ།
三種真實正量吼聲震， 一切劣見獸眾皆驚恐，
勝乘獅子吼音遍三地， 蓮師大寶教法願興盛！
聖教圓滿殊勝妙旗頂， 光明金剛藏要寶珠嚴，
勝伏一切法幢高聳立， 蓮師大寶教法願興盛！
- 彌龐蔣揚南傑嘉措（不敗文殊尊勝海）
寧瑪文殊 - 經典伏藏漢譯 NMKT ༄༅།།རྙིང་མ་འཇམ་དབྱངས། བཀའ་མ་གཏེར་ཆོས་རྒྱ་སྒྱུར།།
Xx xxxxxxxxx པདྨ་དབང་ཆེན་ལྷ་ལ་བདུད༔
頂禮蓮花自在尊！
རྣལ་འབྱོར་བར་ཆད་རྐྱེན་བཟློག་ཏུ༔ རྩང་གི་ཤམ་བུ་བསྒྱུར་འདོད་ན༔ རབ་ནི་ཟངས་དང་ལྕགས་གཉིས་ལ༔ རྐེད་པ་རྒྱ་མདུད་སྟོད་སྨད་དབལ༔
瑜伽障緣迴遮中，棘刺帷蔓若欲成，上者銅鐵二者中，腰部花結上下尖。
འབྲིང་ནི་དུར་ཤིང་སྐྱེར་པའམ༔ ས་གཉན་རི་གཉན་དག་ནས་བསྒྲུབ༔ ཧཱུྃ་དང་བྷྱོ་བཟློག་ལོགས་རེ་བཞིན༔ སྟོད་སྨད་བར་གསུམ་དག་ཏུ་འབྲི༔
中等屍林小蘖樹，凶地惡山中修持。“吽”及“久”字令迴遮，上下中間三處繪。
ནག་པོ་ཉེར་ལྔ་ནང་མ་ལ༔ དམར་པོ་ཉེར་ལྔ་ཕྱི་ནས་འཛུགས༔ ཤ་ཆེན་ལིངྒ་བཟློག་བྱང་བརྒྱན༔ ཞིང་གི་རྒྱུ་མས་རྐེད་ལ་དཀྲིས༔
廿五黑色內層中，廿五紅色由外刺，人肉俑像遮牌嚴，十惡小腸腰中纏，
དགྲ་བགེགས་ལིངྒར་འགུགས་བསྟིམས་བསྒྲལ༔ ཞལ་དུ་སྟོབ་ཅིང་དམར་སྦྲེངས་ནས༔ བཤིད་ཀླུ་རྐང་གླིང་རོལ་མོ་འཁྲོལ༔ གྲི་ཤ་ཚིལ་ཆེན་དུད་པ་བཏང་༔ ཁྲོས་པའི་དབྱངས་ཀྱིས་འདི་སྐད་དོ༔
敵魔俑像勾融誅，奉送口中呈紅供，死歌骨笛奏音樂，刀肉人脂火煙放，忿怒之音如是誦：
ཧཱུྃ་བྷྱོ༔ དང་པོ་རྩང་བྱུང་གང་ནས་བྱུང་༔ དང་པོ་རྩང་བྱུང་དམྱལ་བའི་ཡུལ་ནས་བྱུང་༔
吽久！最初棘刺何中生？最初棘刺地獄界中生！
འགྲོ་དྲུག་ལས་ངན་རྣམ་སྨིན་ལས༔ ཁྲོ་ཆུ་ཁོལ་མ་མེར་རེ་རེ༔
六趣惡業異熟中，烊銅沸水赤閃閃，
ཟངས་ཆུ་ཁོལ་མ་ཀྱི་ལི་ལི༔ ཁྲོ་ཟངས་འབར་བའི་ཆུ་དེ་ལ༔
銅水鼎沸亮晃晃，青銅熾燃沸水中，
ལས་ཀྱི་གཤིན་རྗེའི་ཚོགས་རྣམས་ཀྱིས༔ རྩ་བ་རྩེ་མོ་དབལ་དང་ལྡན༔
業之死主閻摩眾，底部頂部具尖端，
རྐེད་པ་རྒྱ་མདུད་གྲུ་བཞིར་བཅད༔ ཚད་ནི་ལྷ་ཆེན་ཚངས་པ་ཡི༔
腰部花結四方形，量者梵天大自在，
............(中略)............
ཧཱུྃ་བྷྱོ༔ སྟེང་གི་ཕྱོགས་ནས་གནོད་ཅིང་འཚེ༔ ལྷ་ཡི་བཀའ་ཆད་རྩང་གིས་ཟློག༔
吽久！來自上方妨難害，天之懲罰棘刺遮！
འོག་གི་ཕྱོགས་ནས་མི་མཐུན་བགེགས༔ ཀླུ་ནད་གདོན་ཚོགས་རྩང་གིས་ཟློག༔
來自下方違品障，龍病魑魅棘刺遮！
བར་གྱི་ཕྱོགས་ནས་ཐན་ལྟས་བགེགས༔ གཟུགས་མེད་གནོད་པ་རྩང་གིས་ཟློག༔
來自中間凶兆障，無形損害棘刺遮！
སྔོན་སྒུགས་ཕྱི་འདེད་སྲོག་གཅོད་འཕྲོག༔ གཟུགས་ཅན་གནོད་པ་རྩང་གིས་ཟློག༔
前迎後驅奪殺命，有形損害棘刺遮！
སྨྱོ་འབོག་བརྒྱལ་ཟིལ་འོད་དཀར་འགྱེད༔ རྒྱལ་པོའི་གདོན་ཚོགས་རྩང་གིས་ཟློག༔
瘋癲昏厥施白光，王之魔眾棘刺遮！
མཛེ་ཤུ་ཕོལ་མིག་ཞ་གྲུམ་འཁུམ༔ ཀླུ་ཡི་ནད་གདོན་རྩང་གིས་ཟློག༔
癩瘡毒癰天花病，龍之病魔棘刺遮！
དུས་མིན་འཆི་དང་བྱད་གཏད་ཁྲམ༔ གཤིང་རྗེའི་ནད་གདོན་རྩང་གིས་བཟློག༔
非時橫死詛咒害，閻摩病魔棘刺遮！
............(中略)............
ཧཱུྃ་བྷྱོ༔ ཤ་ན་ཁ་ཡི་མཚོན་བཞིན་གྱི༔ ཚ་གྲང་འཚུབ་མ་ད་གཡོས་ལ༔
吽久！如夏拿卡之兵器，冷熱狂風急驟吹，
ལས་ཀྱི་རྣམ་སྨིན་ཐམས་ཅད་ཡང་༔ དེ་རིང་དམར་ནག་རྩང་གིས་ཟློག༔
所有一切業異熟，今日深紅棘刺遮！
མ་ཏྲཾ་རཱུ་ཊའི་ཕྱག་མཚན་བཞིན༔ ལྷ་མི་ཡོངས་ཀྱི་སྤྱི་ནས་ཆོམས༔
如瑪章汝渣手幟，所有天人供燒惱，
ཁམས་གསུམ་སྲིད་པའི་གཡོ་འགུལ་འཁྲུག༔ དེ་རིང་དམར་ནག་རྩང་གིས་ཟློག༔
三界三有諸動亂，今日深紅棘刺遮！
དབང་ཆེན་དྲག་པོའི་ཟོར་མདའ་ལྟར༔ དྲག་རྩལ་ནུས་མཐུའི་སྟོབས་བསྐྱེད་ལ༔
如大自在之咒箭，生起凶猛威猛力，
དགྲ་བགེགས་རྦོད་གཏོང་བྱད་ཟོར་ཐན༔ དེ་རིང་དམར་ནག་རྩང་གིས་ཟློག༔
敵魔放蠱咒凶兆，今日深紅棘刺遮！
ལྷ་ཆེན་དྲག་པོ་ཡམ་ཡུམ་གྱི༔ དམར་ནག་རྩང་ཕུར་ལྟ་བུ་ཡི༔
威猛大自在父母，猶如深紅之棘鐝，
སྲིད་པ་གསུམ་གྱི་དྲེགས་ཚོགས་ཀྱང་༔ དེ་རིང་དམར་ནག་རྩང་གིས་ཟློག༔
三有之中傲慢眾，今日深紅棘刺遮！
............(中略)............
ས་མ་ཡ༔ རྒྱ་རྒྱ་རྒྱ༔
三昧耶！印印印！
ཅེས་དང་བཟློག་སྔགས་འདོན་གཡབ་འདོར་དམོད་བཅོལ་དམར་སྦྲེང་ངོ་༔
誦迴遮咒，拋箭旗，施詛咒。
ལས་འཕྲོ་ཅན་གྱི་བུ་དང་འཕྲད་པར་ཤོག༔ བཀའ་སྲུང་གཏེར་བདག་རྣམས་ཀྱི་བྱ་ར་གྱིས༔
宿業善緣之子願值遇！護法伏藏主眾請守望！
ས་མ་ཡཱ༔ རྒྱ་རྒྱ་རྒྱ༔
三昧耶！印印印！
གཏེར་རྒྱ༔ སྦས་རྒྱ༔ ཟབ་རྒྱ༔ ས་མ་ཡཱ༔
伏藏印！埋藏印！甚深印！三昧耶！
Xxxxxx རྒྱལ་ཁམས་པ་ཉི་མ་གྲགས་པས་གནས་མཆོག་ཆེན་པོ་ཁམས་སྲིང་མོ་རྫོང་གི་ནུབ་སྒོ་པདྨ་བཀའ་ཡི་ཐང་ཡིག་ལས༔ མེ་འབར་ཕུག་ལ་ཞག་གསུམ་བཞུགས༔ ཟེར་བའི་གནས་ནས་ཆུ་ཁྱི་ཧོར་ཟླ་དགུ་པའི་ཉི་ཤུ་ཐམ་པ་ལ་གདན་དྲངས་ཤིང་ཤོག་སེར་ལས་བསྒྱུར་བའོ།། །།
游方者尼瑪札巴，於聖地康區森莫宗西門梅跋普安住三日，藏曆水狗年九月二十日，於此掘出伏藏，由黃紙轉譯為藏文。
圖：青海熱貢 尼瑪扎巴傳承香薩密院內 馬頭勝伏金剛
----------------------------------
༄༅། །ཡང་དག་ཚད་མ་གསུམ་གྱི་ང་རོ་ཡིས། །ལྟ་དམན་རི་དྭགས་ཚོགས་རྣམས་སྐྲག་མཛད་པ། །ཐེག་མཆོག་སེངྒེའི་སྒྲ་དབྱངས་ས་གསུམ་ཁྱབ། །མཚོ་སྐྱེས་རྒྱལ་བའི་བསྟན་པ་རྒྱས་གྱུར་ཅིག །རྒྱལ་བསྟན་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པའི་གོས་བཟང་རྩེར། །འོད་གསལ་རྡོ་རྗེ་སྙིང་པོའི་ཏོག་མཛེས་པ། །ཕྱོགས་ལས་རྣམ་པར་རྒྱལ་བའི་རྒྱལ་མཚན་མཐོ། །མཚོ་སྐྱེས་རྒྱལ་བའི་བསྟན་པ་རྒྱས་གྱུར་ཅིག ། མི་ཕམ་འཇམ་དབྱངས་རྣམ་རྒྱལ་རྒྱ་མཚོ།
三種真實正量吼聲震， 一切劣見獸眾皆驚恐，
勝乘獅子吼音遍三地， 蓮師大寶教法願興盛！
聖教圓滿殊勝妙旗頂， 光明金剛藏要寶珠嚴，
勝伏一切法幢高聳立， 蓮師大寶教法願興盛！
- 彌龐蔣揚南傑嘉措（不敗文殊尊勝海）
寧瑪文殊 - 經典伏藏漢譯 NMKT ༄༅།།རྙིང་མ་འཇམ་དབྱངས། བཀའ་མ་གཏེར་ཆོས་རྒྱ་སྒྱུར།།
重用白术，可生津液、通大便、消癥积、止腰痛[good][good][good][good][good][good][good]导读：魏龙骧先生关于白术能通大便的经验，已经为大家所熟知，但除此之外，白术还有很多的经验，是其功用所不能完全概括的，如本文所介绍的“生津液””消癥积”“止腰痛”这三个，经过本文作者通过临床实践所证明，确实是行之有效的。
白术应用新识
白术味甘苦，性温无毒，功能补脾益气，燥湿利水，固表止汗，主治脾胃虚弱，水湿停留，表虚自汗等。经临床实践证明，白术性温味苦，却能生津止渴；味甘善补，且又能通能利。兹举例验证如下。
1、生津液
周某，男，60岁。患口干渴、饮不解渴，已有年余，曾疑糖尿病，但经查血糖、尿糖均正常，服大量滋阴生津、益气养阴之品少效，余析其口干渴饮水多，咽喉干燥，非以水滋润则不能忍受，舌淡稍胖、苔白微腻，脉迟缓。辨为中阳不振，气不化津，津不上承使然。
处方：党参24g，生白术60g，茯苓15g，干姜10g，炙甘草6g，水煎服。服药3剂，口渴大减。继服3剂，病获痊愈。
按：《珍珠囊》谓白术可“除湿益气······生津止渴。”白术妙用、轻用，性温偏燥，可益气升阳；生用、重用，味甘偏润，能滋阴生津。口干渴症，一为津液匮乏，失于濡润；二为阳气不振，无力上承。前者以滋阴生津取效，后者舌不红、苔白或腻或滑，或夜卧醒来口干甚，如此则于益气健脾化温中，重用生白术以生津止渴，常取佳效。
2、通大便
吴某，男，84岁，素有便秘史20余年，屡治不愈，常服果导、番泻叶等，能暂安一时。曾自制蜜栓纳入肛门，却导致大便稀薄，滑脱不禁，住院治疗而愈。现大便干结难下，质硬如羊矢，伴乏力、少气懒言，舌淡胖、苔白润，脉细缓。辨为脾虚津亏，肠道失润。
处方：生白术120g，生地黄30g，升麻3g，水煎服。服1剂，腹中矢气肠鸣，大便变软畅行。连服6剂，诸症若失。
按：本案效法北京已故名医魏龙骧治便秘验方，屡用屡效。通便关键在重用白术、生地滋阴润肠，少佐升麻升清以降浊。祖师张仲景治大便坚，亦主张加白术；清王泰林在《王旭高医书六种》中云：“白术生肠胃之津液，大便鞕是肠胃之津液干枯，故加白术”。白术通便作用，一是健脾气行推动作用，使胃肠蠕动功能增强；二是生津液起滋润作用，使肠道津津常润，粪质不燥。
3、消癥积
王某，男，42岁。10年前曾患肝炎，经住院治疗好转。近年来因心情不好，饮酒无制，劳累过度，见右上腹胀痛不舒，B超示：右上腹3.5cm×2.7cm大小实质性占位病位，AFP：(+)， r-GT：80u。省立医院CT扫描检查，确诊为肝癌。抗癌治疗无效、肝肿大右胁下3cm，脘胁胀疼，难以入眠，卧则加重，无奈而取端坐位。服中药舒肝解郁，软坚散结药无效，且疼剧胀甚，纳差，便下冷沫，舌暗红、苔白滑，脉沉缓，诊为肝癌，予复肝丸加味。
处方：紫河车、郁金各15g，姜黄、人参、土鳖、鸡内金各10g，三七粉(冲)、炮穿山甲各5g，生麦芽30g。水煎服。服药7剂，有效但不甚明显，仍感脘胁坚满胀痛，触之尤甚，上方加枳实10g，生白术90g，服药5剂，胀满疼痛大减，食欲增加，上方加减调治月余，诸症大减，感觉良好。1年后因手术引起癌细胞转移而死亡。
按：顾丕荣老中医治肝硬化、肝癌，甚推崇白术，常重用至120g，称白术有“软坚散结”之功。考《别录》谓白术可“利腰脐间血”，验之临床，白术重用，确能消癥积，化瘀滞。
4、止腰痛
李某，女，41岁，腰痛10余年，屡治不愈。现腰痛而重，转侧不利，畏风怕冷，晨起不敢直腰，稍活动后方可走动。曾服金匮肾气丸、独活寄生汤均无效。X线摄片示：腰椎增生(L4-L5)，腰肌劳损。行推拿理疗后稍舒，过后一如既往。舌暗淡、苔白润， 脉沉紧，辨为肾阳虚衰，寒湿下注，瘀血阻络，予肾着汤合新定白术汤加味。
处方：桑寄生、茯苓各30g，生白术60g，杜仲、干姜、怀牛膝各15g，制附片10g，炙甘草6g，水煎服。3剂后，腰痛锐减，再服5剂病告瘥。
按：陈修园治腰痛善重用白术，曾立新定白术汤(《医学从众录》)，疗效颇佳。考《医学贯录》云：“白术能利腰肌之死血，腰痛它药无效，白术用之，效果如神”。验之临床，屡投屡效。张仲景以甘姜苓术汤治疗肾著腰痛，实有赖于白术之功。
文源：本文摘自《新中医》1993年底12期，作者/朱树宽。
白术应用新识
白术味甘苦，性温无毒，功能补脾益气，燥湿利水，固表止汗，主治脾胃虚弱，水湿停留，表虚自汗等。经临床实践证明，白术性温味苦，却能生津止渴；味甘善补，且又能通能利。兹举例验证如下。
1、生津液
周某，男，60岁。患口干渴、饮不解渴，已有年余，曾疑糖尿病，但经查血糖、尿糖均正常，服大量滋阴生津、益气养阴之品少效，余析其口干渴饮水多，咽喉干燥，非以水滋润则不能忍受，舌淡稍胖、苔白微腻，脉迟缓。辨为中阳不振，气不化津，津不上承使然。
处方：党参24g，生白术60g，茯苓15g，干姜10g，炙甘草6g，水煎服。服药3剂，口渴大减。继服3剂，病获痊愈。
按：《珍珠囊》谓白术可“除湿益气······生津止渴。”白术妙用、轻用，性温偏燥，可益气升阳；生用、重用，味甘偏润，能滋阴生津。口干渴症，一为津液匮乏，失于濡润；二为阳气不振，无力上承。前者以滋阴生津取效，后者舌不红、苔白或腻或滑，或夜卧醒来口干甚，如此则于益气健脾化温中，重用生白术以生津止渴，常取佳效。
2、通大便
吴某，男，84岁，素有便秘史20余年，屡治不愈，常服果导、番泻叶等，能暂安一时。曾自制蜜栓纳入肛门，却导致大便稀薄，滑脱不禁，住院治疗而愈。现大便干结难下，质硬如羊矢，伴乏力、少气懒言，舌淡胖、苔白润，脉细缓。辨为脾虚津亏，肠道失润。
处方：生白术120g，生地黄30g，升麻3g，水煎服。服1剂，腹中矢气肠鸣，大便变软畅行。连服6剂，诸症若失。
按：本案效法北京已故名医魏龙骧治便秘验方，屡用屡效。通便关键在重用白术、生地滋阴润肠，少佐升麻升清以降浊。祖师张仲景治大便坚，亦主张加白术；清王泰林在《王旭高医书六种》中云：“白术生肠胃之津液，大便鞕是肠胃之津液干枯，故加白术”。白术通便作用，一是健脾气行推动作用，使胃肠蠕动功能增强；二是生津液起滋润作用，使肠道津津常润，粪质不燥。
3、消癥积
王某，男，42岁。10年前曾患肝炎，经住院治疗好转。近年来因心情不好，饮酒无制，劳累过度，见右上腹胀痛不舒，B超示：右上腹3.5cm×2.7cm大小实质性占位病位，AFP：(+)， r-GT：80u。省立医院CT扫描检查，确诊为肝癌。抗癌治疗无效、肝肿大右胁下3cm，脘胁胀疼，难以入眠，卧则加重，无奈而取端坐位。服中药舒肝解郁，软坚散结药无效，且疼剧胀甚，纳差，便下冷沫，舌暗红、苔白滑，脉沉缓，诊为肝癌，予复肝丸加味。
处方：紫河车、郁金各15g，姜黄、人参、土鳖、鸡内金各10g，三七粉(冲)、炮穿山甲各5g，生麦芽30g。水煎服。服药7剂，有效但不甚明显，仍感脘胁坚满胀痛，触之尤甚，上方加枳实10g，生白术90g，服药5剂，胀满疼痛大减，食欲增加，上方加减调治月余，诸症大减，感觉良好。1年后因手术引起癌细胞转移而死亡。
按：顾丕荣老中医治肝硬化、肝癌，甚推崇白术，常重用至120g，称白术有“软坚散结”之功。考《别录》谓白术可“利腰脐间血”，验之临床，白术重用，确能消癥积，化瘀滞。
4、止腰痛
李某，女，41岁，腰痛10余年，屡治不愈。现腰痛而重，转侧不利，畏风怕冷，晨起不敢直腰，稍活动后方可走动。曾服金匮肾气丸、独活寄生汤均无效。X线摄片示：腰椎增生(L4-L5)，腰肌劳损。行推拿理疗后稍舒，过后一如既往。舌暗淡、苔白润， 脉沉紧，辨为肾阳虚衰，寒湿下注，瘀血阻络，予肾着汤合新定白术汤加味。
处方：桑寄生、茯苓各30g，生白术60g，杜仲、干姜、怀牛膝各15g，制附片10g，炙甘草6g，水煎服。3剂后，腰痛锐减，再服5剂病告瘥。
按：陈修园治腰痛善重用白术，曾立新定白术汤(《医学从众录》)，疗效颇佳。考《医学贯录》云：“白术能利腰肌之死血，腰痛它药无效，白术用之，效果如神”。验之临床，屡投屡效。张仲景以甘姜苓术汤治疗肾著腰痛，实有赖于白术之功。
文源：本文摘自《新中医》1993年底12期，作者/朱树宽。
✋热门推荐