无异禅师广录卷第二十三（四）

　　悟之一字。祖师门下。呼为毒药。迹尚不留。况其悟耶。今不避犯讳。藉言之。使智愚有所料拣。宗教有所分疏。行者不陷于险阻岐径。实途中助耳。

　　复次论禅者。有二种悟门。一者从文字语言中。得解悟。二者从己分上参究得彻悟。夫解悟者力弱。彻悟者力强。解悟者。如闻人说物。彻悟者。如亲眼见物。闻见虽一。疑与不疑。实霄壤之远也。

中峰明本禅师：真修行须受得勤劳 甘得淡薄

要做本色真正道流，直须受得勤劳，甘得淡薄，耐得岁寒，守得贫苦，当得重务，忘得名利，弃得恩爱，持得戒律，做得工夫，了得生死，参得禅道，会得佛法。

这许多事业一肩荷负了当，更要尔不见彼短，不务己长，不逞见闻，不眩声色，十二时合取两片口皮，树立万年一念之志愿，常存正念，守护身心，不堕境缘，不生憎爱。

倘或行之不移，守之不易，则灵山一枝花拈起已久，当不让老饮光破颜于百万大众之前矣。方不辜汝离父母、舍世缘、剪须发、着弊衣、行苦行、做道者也。

倘或不能如是，则口食它饭，身着它衣，头戴它屋，脚踏它地，孜孜不省，兀兀无知，一报忽终，且酬宿欠，改形质，流转轮回，何有益于理哉！

道者志成出纸求语，为终身警策，就为说偈以示之：

参禅学道要图成，剑刃冰凌纵步行。

行到路穷回首处，堂前三板放禅声。

【聖宗喀巴大師贊 · 東方雪山頌】

༄༅།།ཤར་གངས་རི་དཀར་པོའི་རྩེ་མོ་ན།།
夏 康 日 嘎 波 孜 莫 內
東 方 潔 白 雪 山 頂 上
སྤྲིན་དཀར་པོ་གནམ་ལ་སྙེགས་འདྲ་བ།།
珍 嘎 波 喃 拉 尼 扎 哇
白 雲 悠 悠 升 騰 太 虛
དེ་མཐོང་བའི་མོད་ལ་བླ་མ་དྲན།།
提 童 维 么 拉 喇 玛 禅
見 彼 瞬 息 心 念 吾 師
དྲིན་བསམས་ཤིང་བསམས་ཤིང་དད་པ་སྐྱེ།།
辰 桑 行 桑 行 贴 巴 给
每 念 師 恩 易 生 敬 信

སྤྲིན་དཀར་པོ་ལྡིང་བའི་ཤར་ཕྱོགས་ན།།
珍 嘎 波 顶 维 夏 邱 呐
於 白 雲 繚 繞 之 東 方
འབྲོག་དགེ་ལྡན་རྣམ་པར་རྒྱལ་བ་དེར།།
卓 给 颠 囊 巴 给 哇 提
甘 丹 殊 勝 法 王 蘭 若
མཚན་བརྗོད་པར་དཀའ་བའི་དྲིན་པོ་ཆེ།།
参 觉 巴 嘎 哇 辰 波 齐
譽 隆 恩 洪 諱 稱 其 名
ཕ་བློ་བཟང་གྲགས་པ་ཡབ་སྲས་བཞུགས།།
怕 洛 桑 查 巴 呦 塞 修
洛 桑 紮 巴 師 徒 同 住

图片

ལམ་རིམ་པ་གཉིས་ཀྱི་རྣལ་འབྱོར་སོགས།།
朗 仁 巴 尼 给 涅 玖 嗦
二 次 第 道 瑜 伽 等 等
ཆོས་ཟབ་ལ་ཤིན་ཏུ་རྒྱས་པར་གསུངས།།
却 搜 拉 行 都 给 吧 颂
甚 深 教 法 廣 為 宣 說
བོད་ཁ་བ་ཅན་གྱི་སྐལ་ལྡན་ལ།།
蕃 卡 哇 坚 剋 给 颠 拉
雪 域 藏 地 具 善 緣 者
མགོན་ཁྱོད་ཀྱི་བཀའ་དྲིན་བསམ་མི་ཁྱབ།།
衮 亏 给 哈 辰 桑 米 邱
怙 主 恩 德 不 可 思 議

སྒོས་སྙོམས་ལས་འཛིན་པའི་དགེ་འདུན་གྲུབ།།
魁 纽 列 增 呗 给 顿 珠
卑 劣 愚 昧 之 根 敦 珠
བློ་ཅུང་ཆོས་ལ་ཕྱོགས་པ་འདི།།
洛 囧 却 拉 邱 巴 提 尼
此 心 今 稍 入 法 趣 者
རྗེ་ཡབ་སྲས་རྣམས་ཀྱི་བཀའ་དྲིན་ཡིན།།
杰 呦 塞 囊 给 嘎 辰 赢
乃 聖 師 徒 諸 之 深 恩
དྲིན་ཆེན་བར་ངེས་སོ་ཡབ་སྲས་རྣམས།།
辰 千 哇 馁 嗦 呦 塞 囊
恩 德 深 兮 摯 誠 感 泣

图片

དུས་འདི་ནས་བྱང་ཆུབ་སྙིང་པོའི་བར།།
推 提 內 强 邱 宁 波 怕
從 今 乃 至 成 菩 提 間
རྗེ་ཡབ་སྲས་ཁྱེད་རྣམས་མ་གཏོགས་པར།།
杰 呦 塞 剋 囊 玛 朵 巴
唯 依 師 徒 汝 眾 聖 賢
སྐྱབས་རེ་ས་གཞན་དུ་མི་འཚོལ་བས།།
玖 日 撒 咸 突 米 崔 维
除 此 以 外 別 無 皈 處
ཐུགས་བརྩེ་བའི་ལྕགས་ཀྱུས་དྲང་དུ་གསོལ།།
突 孜 维 加 玖 昌 突 虽
慈 悲 心 鉤 祈 願 攝 受

དྲིན་ཇི་བཞིན་འཁུར་བར་མ་ནུས་ཀྱང༌།།
辰 吉 行 苦 哇 嘛 女 蒋
恩 德 眾 望 未 能 肩 負
སེམས་ཆགས་སྡང་དབང་དུ་མ་སོང་བར།།
森 洽 当 旺 突 玛 颂 哇
心 亦 未 著 於 諸 貪 染
མགོན་ཁྱོད་ཀྱི་བསྟན་པ་འཛིན་པ་ལ།།
衮 却 给 颠 巴 增 巴 拉
為 持 怙 主 汝 之 聖 教
དུས་ནམ་ཡང་བརྩོན་པ་འགྱིད་པར་སྨོན།།
推 囊 央 尊 巴 剋 巴 闷
願 恒 精 進 一 切 時 中

图片

ལར་ད་ལྟ་གངས་རིའི་ཁྲོད་འདི་ན།།
拉 它 达 康 日 垂 提 那
曾 妄 自 視 雪 域 之 中
རང་བསྟན་པ་འཛིན་པར་མཁས་ལེན་ཞིང༌།།
让 颠 巴 增 巴 凯 连 行
唯 己 當 是 護 教 承 人
གཞན་བསྟན་འཛིན་དགྲ་བོའི་དྭངས་མར་འཛིན།།
咸 颠 增 扎 维 唐 玛 增
於 他 皆 作 障 敵 以 對
ཚུལ་འདི་ལ་སྐྱོ་བ་གཏིང་ནས་སྐྱེས།།
崔 提 拉 玖 哇 订 內 给
此 今 悲 妻 心 生 憂 疚

གཞན་ཕུང་བར་འདོད་པའི་ཀུན་སློང་དང༌།།
咸 坡 哇 堆 呗 衮 隆 唐
凡 所 動 念 詆 他 毀 彼
རྒྱུད་མཚན་འཛིན་དམ་པོས་བཅིངས་ལགས་ཀྱང༌།།
局 参 增 唐 悲 经 拉 蒋
功 熏 利 誘 為 名 所 縛
ལམ་མཐོན་པོར་གནས་པའི་མཁས་ལེན་བྱེད།།
朗 吞 波 內 呗 剋 连 切
心 高 倨 傲 誇 揚 自 詡
འདི་བརྟག་ན་ཀུན་གྱིས་ཁྲེལ་བའི་རྒྱུ།།
提 达 那 衮 给 柴 维 玖
回 想 諸 種 悔 愧 難 當

图片

ལམ་གོལ་སར་རྒས་པའི་སྡུག་ཡུས་ཀྱིས།།
朗 魁 撒 剋 呗 渡 域 吉
自 入 歧 途 何 以 怨 尤
ཆོས་ཚུལ་བཞིན་བྱེད་པའི་གང་ཟག་ལ།།
却 崔 行 切 呗 康 撒 拉
如 法 行 之 補 特 伽 羅
རྒྱུད་ཁོང་ནས་འཁྲུགས་པའི་གདུག་སེམས་ཅན།།
局 空 內 楚 呗 渡 森 坚
懷 惡 與 彼 心 續 渾 然
གདོན་ཐུགས་ལ་ཞུགས་པ་མ་ལགས་སམ།།
屯 突 拉 修 巴 嘛 拉 桑
莫 非 我 心 著 魔 者 耶

དགྲ་ཉོན་མོངས་འདུལ་ཐབས་མི་བྱེད་པར།།
扎 纽 莫 堆 投 米 切 吧
不 求 調 伏 障 惱 之 法
གཤགས་འགྱེད་པ་ཙམ་གྱི་འཆད་ཉན་ཡང༌།།
夏 给 巴 藏 给 切 年 央
僅 僅 聽 聞 略 作 答 辯
འདྲེ་ཤར་སྒོའི་ཕྱོགས་སུ་གནས་པ་ལ།།
哲 夏 贵 邱 素 內 巴 拉
如 是 魔 處 東 門 方 向
གླུད་ནུབ་སྒོར་གཏོང་བ་དོན་རེ་ཆུང༌།།
绿 努 郭 动 哇 吞 日 穷
替 身 食 子 卻 送 西 門

图片

དོན་དེ་ལྟར་གོ་བའི་བཤེས་གཉེན་རྣམས།།
吞 提 达 果 维 协 念 囊
如 是 領 會 善 識 者 我
སྤྱིར་ལུས་ཅན་ཀུན་ལ་བཀའ་དྲིན་བསམ།།
吉 绿 坚 衮 拉 嘎 辰 桑
須 長 惦 念 有 情 恩 德
སྒོས་ཆོས་མཛད་ཡོངས་ལ་དག་སྣང་སྦྱོང༌།།
柜 却 仔 雍 拉 它 囊 炯
效 彼 一 切 梵 行 凈 相
དགྲ་ནང་ན་འདུག་པའི་ཉོན་མོངས་འདུལ།།
扎 囊 那 渡 呗 纽 莫 堆
內 心 障 惱 倘 有 令 伏

མི་ཁོ་བོའི་རྗེས་འཇུག་གྲོགས་པོ་རྣམས།།
米 阔 维 杰 玖 绰 波 囊
相 隨 於 我 諸 善 益 友
ཡིད་ཕྱོགས་སུ་ལྷུང་བས་མི་འཆིང་བར།།
益 邱 素 隆 维 米 齐 吧
無 有 偏 私 不 受 紛 擾
བློ་གཟུ་བོར་གནས་པའི་རྟོག་དཔྱོད་ཀྱིས།།
洛 素 哦 內 呗 多 觉 给
住 平 等 心 慎 作 思 惟
ལམ་དྲང་པོར་ཞུགས་པ་ཅིས་ཀྱང་ལེགས།།
朗 尝 波 修 巴 吉 蒋 咧
當 行 正 道 任 皆 至 勝

图片

གཏམ་འདི་ལ་བརྟེན་ནས་འགྲོ་བ་རྣམས།།
丹 提 拉 颠 內 卓 哇 囊
依 我 所 言 一 切 有 情
བྱམས་སྙིང་རྗེས་དྲངས་པའི་སེམས་བསྐྱེད་དང༌།།
强 宁 吉 禅 呗 散 给 唐
令 生 慈 心 大 悲 作 引
དབྱིངས་སྤྲོས་བྲལ་རྟོགས་པའི་ལྟ་བ་ཡིས།།
英 锥 摘 多 呗 答 哇 益
證 得 法 界 空 性 正 見
དཔལ་བླ་མེད་བྱང་ཆུབ་མྱུར་ཐོབ་ཤོག།
边 拉 美 强 邱 纽 脱 修
速 疾 願 成 無 上 菩 提

图片

སྐུ་ལ་མཚན་དཔེའི་དཔལ་འབར་ཞིང༌།།
咕 拉 参 呗 别 巴 性
勝 妙 相 好 身 莊 嚴
གསུང་དབྱངས་ཡན་ལག་དྲུག་ཅུས་བརྒྱན།།
颂 央 咽 拉 楚 居 甘
六 十 梵 音 語 莊 嚴
ཐུགས་ནི་ཟབ་ཡངས་མཁྱེན་བརྩེའི་གཏེར།།
突 內 嗖 央 啃 孜 滴
悲 智 寶 藏 意 莊 嚴
དཔལ་ལྡན་བླ་མའི་བཀྲ་ཤིས་ཤོག།
边 颠 拉 美 扎 西 修
具 德 上 師 吉 祥 來

ཅེས་པ་འདི་ནི་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཆེན་པོ་དགེ་
འདུན་གྲུབ་པ་དཔལ་བཟང་པོས་གདུངས་དབྱངས་སུ་མཛད་པའོ།།
此乃一切智賢德，根敦珠巴所造之悲歌。