【 于教界近况有感，分享此旧文 】遍空自解 第04函 ༄༅།།གྲུབ་ཆེན་ཉི་ཟླ་ཀུན་མཛེས་ཀྱི་གསུང་འབུམ་ལས། ཉམས་མགུར་སྐོར་སྐལ་བཟང་ཐར་ལམ་འགོད་པའི་ཕྲིན་ལས་ཞེས་བྱ་བ་བཞུགས་སོ།། 大成就者尼达衮泽文集 · 证道歌 · 善缘安置解脱道之事业

( 阅前导读：佛行事业广大也未必定是善知识，唯求内证功夫是否到位，并有否具备察觉《了不了义法》之正法眼。否则纵然高谈阔论皆与正法不相应，趁势上位，其追随者也容易成为 “非理作意” 之盲目崇拜。)

二十六、断除空谈歌（译注：此标题为后加，据内容而立，方便查询阅览。）

༈ དོན་དམ་རང་སེམས་གཏན་ལ་མ་ཕེབས་པའི། །ཚིག་བཤད་ཁ་འབྱམས་ཅན་ལ་གདམས་པ་ནི། །

自心未曾抉择于胜义，空谈文句之者教诫此：

ན་མོ། གུ་རུ་བུདྡྷ་ཀིརྟི་ཡེ།

南无咕如布达格帝耶（顶礼上师佛名称）！

གྲུབ་པའི་རིག་འཛིན་རྗེ་ལ་ཕྱག་འཚལ་ལོ། ། བདེན་པའི་ཚིག་གིས་བསྐུལ་བའི་སློབ་མའི་ཚོགས། །དྲང་དོན་དུས་གསུམ་ཐོས་པ་རྒྱ་ཆེ་ཡང་། །ངེས་དོན་ཡེ་ཤེས་མ་རྟོགས་ལོང་བ་ཡིན། ། སངས་རྒྱས་ཀུན་གྱི་མཚན་དཔེ་བགྲངས་ཤེས་ཀྱང་། །རང་སེམས་སངས་རྒྱས་མ་ཤེས་བླུན་རྨོངས་ཡིན། །ཆོས་སྒོ་བརྒྱད་ཁྲི་བཞི་སྟོང་བགྲངས་ཤེས་ཀྱང་། །རྩ་བ་རང་སེམས་མ་དུལ་གྱོང་པོ་ཡིན། །

成就持明尊主敬顶礼！谛实之语劝请弟子众，
虽然广闻三时不了义，不悟了义智慧乃盲人。
虽知细说诸佛相随好，不知自心即佛乃愚笨。
虽知八万四千妙法门，不调根本自心乃粗人。

རྒྱུད་ལུང་ཐ་སྙད་ཀུན་ལ་མཁས་གྱུར་ཀྱང་། །རང་སེམས་གཞི་རྩ་མ་ཆོད་སྟོང་འབྱམས་ཡིན། །འཇིག་རྟེན་སྲིད་པ་རྩིས་ཀྱིས་བགྲངས་ཤེས་ཀྱང་། །སྡུག་བསྔལ་བདེ་བསྒྱུར་མ་ཤེས་སྡུག་རྒན་ཡིན། །ལས་འབྲས་དཀར་པོ་དགེ་བཅུ་སྨྲ་ཤེས་ཀྱང་། །མི་དགེ་ལས་ཚོགས་མ་སྤངས་ནག་པོ་ཡིན། །བསོད་ནམས་ཚོགས་བསགས་ལོ་རྒྱུས་མང་ཤེས་ཀྱང་། །ལོངས་སྤྱོད་མཆོད་སྦྱིན་མ་ཤེས་ཡི་དྭགས་ཡིན། །

虽然善巧密续诸名言，不决自心根本乃顽空。
虽知计量世间三有法，不知苦转安乐乃苦人。
虽能讲说十善白业果，不断十不善业乃恶人。
虽知积聚福德众事迹，不知供施受用乃饿鬼。

འདུལ་ཁྲིམས་ཉིས་བརྒྱ་ལྔ་བཅུ་བགྲངས་ཤེས་ཀྱང་། །རྩ་བ་བསྲུང་དུ་མ་ཤེས་སྡོམ་ཉམས་ཡིན། །ཕར་ཕྱིན་དྲུག་གི་ཆོས་དེ་སྨྲ་ཤེས་ཀྱང་། །དྲི་མ་རྣམ་དྲུག་མ་དག་དུག་སྡོང་ཡིན། །ཟ་ཐབས་སྨན་པས་སྨན་རྒྱུད་མང་འབོགས་ཀྱང་། །གཞན་ཕན་དགེ་སྨན་མ་ཤེས་ཚོང་པ་ཡིན། །བསླབ་གསུམ་ཆོས་སྐད་མཐོ་འདོན་མང་ཤེས་ཀྱང་། །སྨོན་འཇུག་སེམས་བསྐྱེད་མ་འབྱོངས་ཐེག་དམན་ཡིན། །

虽可数说二百五十戒，不知守护根本即毁戒。
虽能讲说六波罗蜜法，六种垢染未净乃毒树。
医生虽传众多医药诀，不知利他善药乃商人。
虽能高谈三学众法语，愿心发心未熟乃小乘。

མཚན་ཉིད་ཡོན་ཏན་རྒྱ་མཚོ་རྩོད་ཤེས་ཀྱང་། །རྩ་བ་མཐའ་གཉིས་མ་དག་མུ་སྟེགས་ཡིན། །བདག་མེད་སངས་རྒྱས་རྣམས་ཀྱི་ལུང་བགྲངས་ཀྱང་། །བདག་འཛིན་རྩ་བ་མ་ཆོད་འགོང་པོ་ཡིན། །མ་རྟོགས་སེམས་ཅན་འཁྲུལ་གཞི་བགྲངས་ཤེས་ཀྱང་། །འཁྲུལ་པ་དབྱིངས་སུ་མ་ཞིག་གསོན་འདྲེ་ཡིན། །ཀུན་རྫོབ་ལྷ་ཡི་མཚན་དཔེ་བགྲངས་ཤེས་ཀྱང་། །ལྷ་ཡང་རང་སྣང་མ་ཤེས་ལེ་ལོ་ཡིན། །

虽善辩论法相功德海，根本二边未断乃外道。
虽能数说无我佛教言，我执根本未断乃妖魔。
虽知未悟众生错乱事，未于法界灭乱乃活鬼。
虽知世俗本尊诸相好，不知尊即自现乃懒惰。

སྣང་སྲིད་འཁོར་འདས་ཆོས་ལ་མཁས་གྱུར་ཀྱང་། །བྱང་ཆུབ་སྙིང་པོ་མ་ཐོབ་ལག་སྟོང་ཡིན། །ཚིག་གི་ལམ་ལ་མཁའ་ལྟར་རྒྱ་ཆེ་ཡང་། །གཡོ་མེད་དོན་ལ་འགགས་ན་བློ་སྡུག་ཡིན། །ཉོན་མོངས་བརྒྱད་ཁྲི་བཞི་སྟོང་བགྲངས་ཤེས་ཀྱང་། །རྩ་བ་དུག་ལྔ་མ་ཐུལ་བདུད་སེམས་ཡིན། ཆོས་དབྱིངས་ཡེ་ཤེས་ལྟ་བ་ཤེས་ཟེར་ཡང་། །འོད་གསལ་མ་བུ་མ་འདྲེས་དུད་འགྲོ་ཡིན། །

虽然善巧万有轮涅法，不证菩提宝藏乃赤贫。
虽于文句广博似善巧，不动妙义若障乃苦慧。
虽知八万四千烦恼名，根本五毒未伏即魔心。
虽谓了知法界体智见，光明母子未会即傍生。

མེ་ལོང་ཡེ་ཤེས་ལྟ་བ་ཤེས་ཟེར་ཡང་། །གདུག་རྩུབ་ཞེ་སྡང་མ་གྲོལ་དུག་སྦྲུལ་ཡིན། །མཉམ་ཉིད་ཡེ་ཤེས་ལྟ་བ་ཤེས་ཟེར་ཡང་། །རང་མཐོ་ང་རྒྱལ་མ་ཞིག་རྒྱལ་འགོང་ཡིན། །སོར་རྟོག་ཡེ་ཤེས་ལྟ་བ་ཤེས་ཟེར་ཡང་། །ཞེན་འཛིན་ཆགས་པ་མ་གྲོལ་བྱ་གསེབ་ཡིན། །བྱ་གྲུབ་ཡེ་ཤེས་ལྟ་བ་ཤེས་ཟེར་ཡང་། །མི་བཟོད་ཕྲག་དོག་མ་གྲོལ་ཁྱི་མོ་ཡིན། །

虽谓了知大圆镜智见，凶狠嗔恚未解乃毒蛇。
虽谓了知平等性智见，我慢高山未毁乃魔王。
虽谓了知妙观察智见，贪执欲爱未解乃种鸟。
虽谓了知成所作智见，难忍嫉妒未解乃母狗。

དེ་བཞིན་གདམས་པ་རྣམ་གྲངས་མང་ཡོད་ཀྱང་། །ཕན་པའི་སེམས་ཀྱིས་ཉུང་ངུ་ཙམ་ཞིག་གདམས། །དད་ལྡན་སློབ་མའི་ཚོགས་ཀྱི་ཤེས་པར་མཛོད། །ཚིག་གི་ཁ་འབྱམས་སྤང་བའི་གདམས་པ་འདི། །སློབ་བུ་ཀརྨ་དོན་ལྡན་གཙོར་མཛད་པའི། །སྐྱེས་བུ་མང་པོས་ཡང་ཡང་བསྐུལ་པའི་ངོར། །སྤྲང་རྒན་པདྨའི་མིང་གིས་བརྗོད་པ་ཡི། །དགེ་བས་མཁའ་མཉམ་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཀྱི། །སྐྱོན་བྲལ་ཡོན་ཏན་ཐམས་ཅད་རྒྱས་པར་ཤོག།

如此教授虽仍有多门，以饶益心暂说此少许，
具信弟子诸众请善知！断除文句空话此教诫，
弟子噶玛顿珠等为首，众多士夫数数劝请故，
老丐名为“邓登”所撰著，此善愿诸量等虚空众，
远离过失一切功德增！

【发愿️文】

[太阳]美好的一天从晨起发愿起

为了一切众生的究竟安乐，我们一同发无上殊胜的菩提心❣️

皈依发心（三遍）
诸佛正法贤圣三宝尊
从今直至菩提永皈依
我以所修施等诸资粮
为利有情故愿大觉成

四无量心(一遍)
愿诸众生永具安乐及安乐因
愿诸众生永离众苦及众苦因
愿诸众生永具无苦之乐我心怡悦
愿诸众生永离贪嗔之心住平等舍

愿彼缘我者 悉获众利益
若人因见我 生起信憎心
愿彼恒成为 成办众利因
愿彼毁我者 及余害我者，
乃至辱我者 皆具菩提缘，
恒常六愿文
愿我乃至生生世世中
获得具足七德之善趣
愿我出生立即遇正法
具有如理修持之自由
愿我能令上师生欢喜
日日夜夜之中行正法
愿我悟法后修精华义
彼生越过三有之大海
愿我能为众生传妙法
成办他利无有厌倦心
愿我能以无偏大事业
令诸有情一同成正觉
恒时持诵此六发愿文
福德功德无量等虚空

祈祷十方诸佛菩萨的智慧总集根本上师如意宝，请您一定要垂念我、加持我，让佛法融入我的心，遣除所有的迷乱分别，让我修行圆满成功，最终获得无上证悟，令诸有情一同成正觉❣️

❤ 十方三世诸佛菩萨如何发愿，我亦如是发愿❣️
❤ 十方三世诸佛菩萨如何回向，我亦如是普皆回向❣️

【阿难。如是六根。由彼觉明。有明明觉。失彼精了。黏妄发光。】

阿难，如上面所说六根之性，本来都是妙圆真心，如来藏性。但因有了觉上加觉，本来觉体已觉，不必加觉。但因为要加觉加明，就变成妄明妄觉，失去真实之性，把本有之见精、嗅精等，都失去其本来的功能，因和妄明妄觉结连在一起，成为第八识见分，其体虽真，但用上终是妄了。因为真性胶着妄尘，就发出见分之光。元是一精明，因为揽尘结根，就变成六和合，六种作用了。

【是以汝今离暗离明。无有见体。离动离静。元无听质。无通无塞。嗅性不生。非变非恬。尝无所出。不离不合。觉触本无。无灭无生。了知安寄。】

你现在能离开明暗二尘，见体就不存在。为何有见？就因为有明暗之相帮忙你，才有见体。离开动静二尘，就没有闻体。离开通塞二尘，就没有嗅性。离开有味无味，就没有尝性。离开离合二尘，就没有触性。离开生灭二尘，就没有了知之性。我人因为揽六尘而结成六根，因此聚见于眼，聚闻于耳，耳嗅于鼻，聚尝于舌，聚觉于身，聚知于意。这皆是妄体。如果能到常光独照，迥脱根尘，那么妄体都没有了，了知元性，怎还有安寄之地呢？真妄二体，需分别清楚：揽尘结根，聚见于眼，为妄体。元明照用，常光独耀，为真体。

【汝但不循动静、合离、恬变、通塞、生灭、明暗。如是十二诸有为相。】

这段文及下段文都很重要，我人为何仍未开悟？就因为顺生死流而转，不能逆生死流，亦就是跟着妄尘去跑。现在只要你能不随六根六尘去转，不循着明、暗、动、静、合、离、通、塞、生、灭、有味、无味这十二种有为相，不会被有为法所转。

【随拔一根。脱黏内伏。伏归元真。发本明耀。耀性发明。诸余五黏。应拔圆脱。】

任由你选拔一根，不让它和妄尘交黏，而使它潜伏于内，伏归本元一真之心；就能发挥本有的明耀。明耀之性，一经发出，则通天彻地，耀古辉今；既不为外尘所滞碍，亦不被内根所局限，而是寂然真心，本妙明性。那其余五根，不再去胶合妄尘，再发妄相。自然会随着这一根的解脱，而同时都得解脱了。

【不由前尘所起知见。明不循根。寄根明发。由是六根。互相为用。】

这段文是六根互用的基本条件，不随十二种外尘所引起之妄知妄见，则能“见如不见，闻如不闻”。本有之真知真觉，不必靠浮尘胜义二根，但只寄托在二根之中，而能发出灵明之功能。这个时候根尘双脱，灵光独耀，便能六根互相调换使用。如眼根不单能见，还能闻、能嗅、能尝、能觉、能知，随便任何一根，都具足其余五根的作用，这便是诸黏圆满，六根清净，自在无碍之妙用。

今天七月十五日，是佛欢喜日，是僧人结夏安居三个月，圆满的日子。亦是僧自恣日，僧人彼此互相说过。也是摩诃目犍连尊者得到天眼通的日子。他第一眼便看见母亲在地狱受苦。因他母亲在生时，不但不信三宝，还毁旁三宝，又喜欢食肉，食鱼虾，食鱼卵等，一天不知啖食多少生命，所以死后便堕地狱。目连见母在地狱，饥渴交迫，十分痛苦，便持钵饭献母。母接钵后，即以袖遮体，走到无人见处啖食。哪知饭一进口，都变成火炭，不能入口！目连见状，亦无办法，只得走回佛陀处求救。佛说：“你母造业太重，非你一人之力所能救度，必须请十方僧人一同以清净功德回向，你母才能离苦得乐。”故七月十五日，是盂兰盆节日，到处都有盂兰法会，超度先人亡灵。盂兰盆是“救倒悬”之意。

【阿难。汝岂不知今此会中。阿那律陀。无目而见。跋难陀龙。无耳而听。殑伽神女。非鼻闻香。骄梵钵提。异舌知味。舜若多神。无身觉触。如来光中。映令暂现。既为风质。其体元无。诸灭尽定。得寂声闻。如此会中摩诃迦叶。久灭意根。圆明了知不因心念。】

这里举出会中，得到六根互用的圣者作证明。阿难，你岂不知道？在这楞严法会中，就有六根互相用的人。好像阿那律陀尊者，虽然眼瞎，但是他得到半头天眼，能看见三千大千世界，好像看掌中果一样清楚，这是无目能见。

阿那律陀（译作无贫），九十一劫不受贫穷之报，他是佛之堂弟，白饭王之子，从佛出家后懒惰贪眠，被佛呵责：“咄咄何为睡，螺蛳蛤蚌类，一睡一千年，不闻佛名字。”他被佛一骂，便生大惭愧，发奋七日七夜不睡，终至双目失明。佛又可怜他，就教他修乐见照明金刚三昧，遂得半头天眼通，能见三千大千世界，如观掌上物一样。

跋陀难龙：是龙神（译作善欢喜龙），保护摩羯陀国，风调雨顺，人民欢喜，故名欢喜神。此龙神虽有耳，但不能听。只用角去听一切声音，这是听不用耳。

殑伽神女：殑伽是河名（译作天堂来，即恒河），发源于雪山之顶，阿耨达池。神女是主河神，无鼻而能闻到鱼香。

骄梵钵提：译作牛饲，即牛吃草声音，出入息好像牛饲一样。为何他会这样？因他在因地修行时，为一小沙弥，做一位老和尚的侍者。老和尚已证罗汉果，但牙齿已掉尽，故吃东西很慢。小沙弥笑他食东西像牛一样，因此生生世世，都得牛饲之果报。故佛嘱他在天上住，不要在人间，恐怕众生见后又生诽谤而堕落。在佛教里不能随便讲话的，讲错一句话，就错落因果。

又好像以前有人问老修行：“大修行人落因果否？”老修行答：“大修行人不落因果。”因答错这句话，便五百世堕落为狐狸。等到百丈禅师讲经时，每天都有一长胡子老人来听经。有一天当禅师讲完经回寮房时，老人跟他到寮房，叩头跪下问：“大修人落不落因果？”禅师答：“大修行人不昧因果。”老人听后，恍然开悟，便把前后经过告诉禅师，并说：“得禅师指点，现在已明白，故明天但可往生，请禅师代为埋葬。”明天禅师带徒弟往后山，果然见一老狐狸尸，禅师便以僧礼葬之。由这一点看来，是不可以乱答乱讲的。以后你们千万不可乱答人们所问，切切不可不知以为知，乱答是很危险的。

骄梵钵提的舌头，虽然不正常，但亦能知味。

舜若多神：即虚空神。空神没有身体，它的体质好像风一样，本来没有感觉。由佛放光相助，使它无身亦能有触觉。

还有其他的声闻，入了九次第定，灭掉前五识及第六意识，受想二个心所，证得寂然境界之灭谛，好像大迦叶，早就灭了意根，连第七识亦已灭尽。他现在还在中国云南鸡足山打坐入定，等弥勒菩萨出世，将衣钵交给他。他已灭尽心念，没有分别生灭心，只从根本智慧，而能圆明了知一切诸法，不必因心念而知道。

【阿难。今汝诸根若圆拔已。内莹发光。如是浮尘及器世间诸变化相。如汤销冰。应念化成无上知觉。】

阿难，你之六根如果能够拔除解脱，则在你自性里面就发出莹然如玉的智光。那么一切浮尘以及器世界，种种变化相，都好像滚汤浇冰一样，消溶净尽。你的心光就变成无上真知真觉，即是妄除真现，就能得无上知觉。

【阿难。如彼世人聚见于眼。若令急合。暗相现前。六根黯然。头足相类。彼人以手循体外绕。彼虽不见。头足一辨。知觉是同。】

阿难，我再举一例证明，不靠根而知道的道理，好像世间人，从来都是聚见于眼，如果叫他即刻把眼睛闭上，那么眼前所见的只是黑暗。

若再有一人站在他面前，他当然亦不能分别这个人的六根，头和足在何处。不过如果叫他用手，循著面前所站这个人的身体，摸索一匝，虽然看不见他的形貌，但是当手摸到头便知是头，摸到足，便知是足。

因知觉性是常在的，不必靠光明，不必依根尘，亦同样能知道。

【缘见因明。暗成无见。不明自发。则诸暗相永不能昏。根尘既销。云何觉明不成圆妙。】

世人皆以能缘之见，必因有光明才能看见，没有光明就不能看见。然而从自性所发出之知觉，虽然眼前都是黑暗之相，亦不会因黑暗而分辨不出来。

这是说明，凡夫的见性，尚且不必依靠明缘，而能分别知觉，何况根尘皆已销尽，得证果之人，他的本觉胜净明心，哪有不成为圆融的妙用呢？

“了悟犹如夜得灯，无窗暗室户光明。”这便是开悟的境界。为何要修道？就因为没有把握，做不得主。身体健康时做得主，但病时做不得主。睡时做得主，但死时又做不得主。

所以修道就为著要时时刻刻都能做得主。