什么叫做佛的智者？即彼惑乱法，了知万法当体即空，不二，回归当下，而万法唯心现量，起佛乘种性，谓觉自心现量，了悟万法唯心现量，外面的一切法都空无自性，也不起妄想相，当体即空，当下就真常，也不起能所，不回避，起佛乘种性，是名即彼惑乱。一切的相、境、法，这些惑乱当下都是涅槃，都是毕竟空寂，那么为什么要证得空寂呢？诸行无常是生灭法，生灭灭已寂灭为乐。诸位！只有心入寂灭，如如不动，不取于相，才有安详，生命才有幸福可建立。

————愣严经[玫瑰][玫瑰][玫瑰]

རྟོག་དང་བརྟག་པར་བྱ་བ་དག།
གཉིས་པོ་ཕན་ཚུན་བརྟེན་པ་ཡིན།།
ཇི་ལྟར་གྲགས་པ་ལ་བརྟེན་ནས།།
རྣམ་པར་དཔྱད་པ་ཐམས་ཅད་བརྗོད།།

能分别与所分别，二者互相为依存，
如是依名言共许，说有一切伺察等。

རྟོག་པ་སྟེ་སྒྲོ་འདོགས་པའི་བློ་དང་དེར་བརྟག་པར་བྱ་བ་འདི་དག གཉིས་པོ་ཕན་ཚུན་གཅིག་ལ་གཅིག་བརྟེན་པ་ཡིན་པས། ཇི་ལྟར་འཇིག་རྟེན་ན་གྲགས་པའི་ཐ་སྙད་ལ་བརྟེན་ནས། རྣམ་པར་དཔྱད་པ་ཐམས་ཅད་བརྗོད་པ་ཡིན་ནོ། །

分别即增益之心与所分别二者之互相依存，故如是依靠世间名言共许，宣说一切伺察。

…………(中略)…………

གང་ཚེ་རྣམ་པར་དཔྱད་པ་ཡི།།
རྣམ་དཔྱོད་ཀྱིས་ནི་དཔྱོད་བྱེད་ན།།
དེ་ཚེ་རྣམ་དཔྱོད་དེ་ཡང་ནི།།
རྣམ་དཔྱོད་ཕྱིར་ན་ཐུག་པ་མེད།།

若时观察空性慧，须以能观慧观察，
彼观慧复须能观，尔时则有无尽过。

དཔྱད་བྱ་རྣམ་པར་དཔྱད་བྱས་ན།།
རྣམ་དཔྱོད་ལ་ནི་རྟེན་ཡོད་མིན།།
རྟེན་མེད་ཕྱིར་ན་མི་སྐྱེ་སྟེ།།
དེ་ཡང་མྱ་ངན་འདས་པར་བརྗོད།།

所观诸法已观竟，于彼观察无所依，
无所依故则不生，应说彼亦般涅盘。

གང་གི་ཚེ་རྣམ་པར་དཔྱད་པ་ཡི། རྣམ་དཔྱོད་ཀྱིས་ནི་ཡུལ་རྣམས་ལ་དཔྱོད་དེ་ངེས་པར་བྱེད་ན། དེ་ཚེ་རྣམ་པར་དཔྱོད་བྱེད་ཀྱི་བློ་དེ་ཡང་ནི། རྣམ་དཔྱོད་གཞན་གྱིས་དཔྱད་དགོས་པའི་ཕྱིར་ན་ཐུག་པ་མེད་དོ་ཞེ་ན། དཔྱད་པར་བྱ་བ་ལ་རྣམ་པར་དཔྱད་དེ་གཏན་ལ་ཕབ་པར་བྱས་ན། རྣམ་དཔྱོད་ལ་ནི་རྣམ་པར་དཔྱད་པའི་གཞིའམ་རྟེན་ཡོད་པ་མིན་ལ། རྟེན་མེད་པའི་ཕྱིར་ན་སྒྲོ་འདོགས་པར་མི་སྐྱེ་སྟེ། དེ་ཡང་མྱ་ངན་ལས་འདས་པར་བརྗོད་དེ་ཐ་སྙད་ཐམས་ཅད་ལོག་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཐམས་ཅད་དུ་བྱ་བ་མེད་པའི་ཕྱིར་རང་བཞིན་གྱིས་ཞི་བས་དེ་ཉིད་ལ་མྱ་ངན་ལས་འདས་པར་བརྗོད་དོ། །

若谓：“某时若以观之能观对诸境进行观察，彼时能观之心亦需由其他能观进行观察，故无有穷尽。”，若所观已抉择为观，则能观并非观之基或所依，非所依之故，则不生增益，此复说涅槃之一切词颠倒故。于一切无有所作故，自性寂灭，故说于彼涅槃。

摘录自：གཞན་ཕན་སྣང་བ། 贤遍囊瓦 - བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་སྤྱོད་པ་ལ་འཇུག་པ་ལས། ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པའི་ལེའུ་སྟེ་དགུ་པའོ།། །།《入菩萨行论》第九品智慧（初稿待润）

བཞི་པ་ཆོས་དྲན་པ་ཉེ་བར་བཞག་པ་ལའང་ཆོས་དྲན་པ་ཉེ་བར་བཞག་པ་དངོས་དང༌། དེ་ལ་རྩོད་པ་སྤོང་པ་གཉིས་ལས།

（子）四：修法念住之理分二：一、正修法念住；二、断除诤论

དང་པོ་ནི།

（丑）一：正修法念住

ད་ནི་ཆོས་དྲན་པ་ཉེ་བར་བཞག་པ་བསྟན་པའི་ཕྱིར།

现宣说法念住

དེ་ལྟར་ཆོས་རྣམས་ཐམས་ཅད་ཀྱི།།
སྐྱེ་བ་རྟོགས་པར་འགྱུར་མ་ཡིན།།

如是遍观一切法，等知自性皆无生。

དེ་ལྟར་རང་གི་རྒྱུ་ལས་སྔར་རང་དུས་མཚུངས་པའམ་ཕྱིས་ནས་སྐྱེ་བ་མེད་པས་འདུ་ཤེས་དང་འདུ་བྱེད་ཀྱིས་མཚོན་པའི་ཆོས་རྣམས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ངོ་བོ། སྐྱེ་ཞིང་འབྱུང་བ་རྟོག་པར་འགྱུར་བ་མ་ཡིན་ནོ། །

由此可知，从自之因中，不能产生前、后、同时，故可通达以识、行所表的一切法之体性非实有产生。

…………(中略)…………

དང་པོ་ནི།

（寅）一：断除二谛不合理之诤论

གལ་ཏེ་དེ་ལྟར་ཀུན་རྫོབ་མེད།།
དེ་ལ་བདེན་གཉིས་ག་ལ་ཡོད།།
དེ་ཡང་ཀུན་རྫོབ་གཞན་གྱིས་ན།།
སེམས་ཅན་མྱ་ངན་ག་ལ་འདའ།།

若如是世俗亦无，彼于二谛何所有？
若由他世俗心有，有情云何般涅盘？

འདི་ནི་གཞན་སེམས་རྣམ་རྟོག་སྟེ།།
དེ་ནི་རང་གི་ཀུན་རྫོབ་མིན།།
ཕྱིས་དེ་ངེས་ན་དེ་ཡོད་དེ།།
མིན་ན་ཀུན་རྫོབ་མེད་པ་ཉིད།།

彼由他心分别有，非同自宗之世俗，
自宗量成世俗有，不知故世俗亦无。

…………(中略)…………

སྒྲུབ་པ་པོས་ལན་བརྗོད་པ་འདི་ནི་མྱ་ངན་ལས་འདས་པར་གྱུར་པའི་སེམས་ཅན་ལས་གཞན་པའི་སེམས་ཀྱི་རྣམ་པར་རྟོག་པ་སྟེ། དེ་ནི་མྱ་ངན་ལས་འདས་པར་གྱུར་པ་རང་གི་ཀུན་རྫོབ་མིན་ཏེ་འདི་རང་ཉིད་ནི་རྣམ་པར་རྟོག་པ་ཐམས་ཅད་དང་བྲལ་བའི་ཕྱིར་རོ། །

修者回覆此说：“此是除了解脱涅槃之有情外，他人心之妄念，彼非涅槃者自身之世俗，因其自性远离一切妄念故。

གལ་ཏེ་རང་ལ་ཀུན་རྫོབ་དེ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་པ་དེ་ལྟར་ན་ནི་གཞན་གྱི་ཀུན་རྫོབ་ཀྱང་ཀུན་རྫོབ་ཉིད་དུ་ཇི་ལྟར་འགྱུར་སྙམ་པ་ལ། ཕྱིས་མངོན་པར་རྫོགས་པར་སངས་རྒྱས་པ་ན་གང་རྐྱེན་ལས་བྱུང་བའི་མཚན་ཉིད་ཀྱི་ཆོས་དེ་ངེས་པར་བྱེད་པ་ཡིན་ན་ཀུན་རྫོབ་དེ་ཡོད་དེ། གང་གི་ཚེ་དེ་ཡང་ཡོད་པ་མིན་ན་དེའི་ཚེ་ཀུན་རྫོབ་མེད་པ་ཉིད་དེ་ནམ་མཁའི་མེ་ཏོག་བཞིན་ནོ། །

倘若思维如是于自身无有世俗，则以他人之世俗又如何转其为世俗？究竟圆满之佛陀从何因中产生性相之法？若彼是定行，则有世俗。彼时若无有，则无有世俗，如空中之花般。

འདི་ལྟར་མྱ་ངན་ལས་འདས་པའི་བློའི་ཡུལ་དུ་བྱས་ནས་གཞན་གྱི་རྣམ་པར་རྟོག་པ་ཙམ་གྱིས་དེ་མྱ་ངན་ལས་འདས་པར་མི་འགྱུར་བ་ཁོ་ན་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། འདི་རང་ཉིད་ནི་རྣམ་པར་རྟོག་པའི་སྤྲོས་པ་ཉེ་བར་ཞི་བའི་ཕྱིར་རོ། །ཆགས་པ་དང་བཅས་པའི་སེམས་ཀྱིས་དམིགས་པས་རང་ཉིད་ཀྱི་ཉོན་མོངས་པའི་སྒྲིབ་པ་སྤངས་པའི་འདོད་ཆགས་དང་བྲལ་བ་ཡང་འདོད་ཆགས་དང་བྲལ་བ་མ་ཡིན་པར་མི་འགྱུར་རོ། །དེ་ལྟ་བས་ན་རྣམ་པར་རྟོག་པ་ཐམས་ཅད་དང་བྲལ་བའི་ཕྱིར་གཞན་གྱི་ཀུན་རྫོབ་ཀྱིས་དམིགས་ན་ཡང་རང་ཉིད་འདིར་དོན་དམ་པར་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ཉིད་ཡིན་ནོ། །དེའི་ཕྱིར་ཆོས་ཐམས་ཅད་རང་བཞིན་གྱིས་རྣམ་པར་རྟོག་པ་དང་བྲལ་བའི་ཕྱིར་མ་སྐྱེས་པ་དང་མ་འགག་པའི་རང་བཞིན་ཡིན་པའི་ཕྱིར། རང་བཞིན་གྱིས་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་དང་གདོད་ནས་ཞི་བ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བརྗོད་དོ། །

如是以涅槃者心之境作为对境，并非仅以他人的分别妄念而不能解脱涅槃，因其自性寂灭了分别妄念之戏论故。以具贪之心所缘，虽远离断除自性烦恼障之贪，但不离贪。是故，远离一切分别妄念故，若以他分别念之世俗所缘，自性亦于胜义中解脱涅槃。因一切法自性远离一切分别妄念，故是不生不灭之自性，自性涅槃、本来清净。”

摘录自：གཞན་ཕན་སྣང་བ། 贤遍囊瓦 - བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་སྤྱོད་པ་ལ་འཇུག་པ་ལས། ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པའི་ལེའུ་སྟེ་དགུ་པའོ།། །།《入菩萨行论》第九品智慧（初稿待润）